Brussel Kapellekerk

[jpvdveer]

Vandaag weer mijn +/- jaarlijkse bezoek aan Brussel Kapellekerk gebracht. Een fascinerende spotplek met een perron (tussen spoor 3 en 4) waar geen enkele reizigerstrein stopt en de mooie kerk als motief bij de foto's. Leuk om jaar na jaar het dagelijkse gebeuren te fotograferen en dan de fotoseries van verschillende jaren met elkaar te vergelijken.

Maar dan nu de harde cijfers:

* Aan de NZV gelegen en daar dus capaciteit opsnoepend
* In 2022 192 instappers; in 2023 242. (Rond het jaar 2000: zo'n 1500 instappers. Ter vergelijking Brussel Congres: momenteel rond de 500 instappers.)
* Totale verloedering (zelfs met een recente schilderbeurt)
* Brussel Centraal op 800 meter, Brussel Zuid op 1000 meter afstand
* Structureel bar slechte punctualiteitscijfers (zie onderstaande grafieken, gekopieerd uit de voortreffelijke analyse van @Blackeagle enkele weken geleden: viewtopic.php?f=41&t=15594&hilit=stiptheid&start=90)

2022:

2023:

Met name gelet op de punctualiteitscijfers, en uiteraard de capaciteitslimieten van de NZV, lijkt het er dus op dat er met sluiting van dit station nogal veel te winnen valt. Waarom zet de NMBS dit niet (opnieuw) op de publieke agenda?

[jan_olieslagers]

Daar waren toch enkele scholen in de buurt die aan alle politieke alarmbellen gaan hangen zodra er nog maar gedacht wordt aan sluiting?

[pietje]

Als men Kapellekerk een metro-achtige bediening geeft, zullen de reizigers wel volgen.
Simpel voorstel: zorg dat zowel de S1 als de S2 elk kwartier rijden en telkens ook stoppen in Kapellekerk (en congres).
Het aantal dagelijkse opstappers zal heel snel in de duizenden liggen.

[jan_olieslagers]

Hm, daar kan ik moeilijk in geloven, @pietje.
1/ dat kost veel te veel capaciteit op lijn 0, de ergste flessenhals van het hele spoornet;
2/ zoveel reizigerspotentieel zie ik daar niet, buiten de eerder genoemde scholen. Het station ligt midden in de kansarme Marollenwijk, tenslotte. Welke duizenden reizigers zou men daar kunnen aantrekken? Pendelaars naar geen industrie? Shoppers naar geen winkelcentra? Toeristen naar geen attracties/musea?

[jpvdveer]

Exact. Spoorlijnen in het algemeen zijn niet ontworpen voor halte-afstanden van 800-1000 meter. En al helemaal de NZV niet met de overbekende capaciteitsproblematiek.

Inderdaad liggen er enkele scholen meteen naast het station, waaronder het vermoedelijk politiek goed ingevoerde Sint-Jan Berchmanscollege. Maar het zou een schande zijn als een heel spoornetwerk zich door die paar leerlingen laat gijzelen. Bovendien - mijn dochters gaan daar niet naar school maar als ze dat wel zouden doen dan zou ik ze om redenen van persoonlijke veiligheid verbieden om ook maar één voet in dat station te zetten (en in plaats hiervan het op minder dan 10 minuten wandelafstand gelegen Brussel Centraal te gebruiken).

[Steve]

Ik ben er ook van overtuigd dat de reizigersaantallen veel hoger zouden kunnen met een groter en vooral ook diverser aanbod en uiteraard aantrekkelijkere infrastructuur, wat meteen ook het overbelaste station Brussel-Centraal zou kunnen verlichten wat reizigersstromen betreft. Ook de stiptheidcijfers zijn gezien die specifieke context totaal niet statistisch significant. De tussenafstanden van grofweg 1 km zijn helemaal niet zo uitzonderlijk in stedelijke context, er zijn talloze andere voorbeelden waar dat wel prima werkt (Schuman - Luxemburg 600 m, anyone? ). Rondom Congres heb je talloze POI's vlakbij (Financietoren en omgeving Kruidtuin, Sint-Jan, Nieuwstraat en omgeving) en zit je bovendien met een onmiddellijke omgeving die nu nog ietwat desolaat is maar wel heel wat ontwikkelingen zal zien aankomen de komende jaren (woningbouw, plannen voor een tramlijn enzovoort). Kapellekerk ligt dan weer midden in een zeer dichtbevolkte wijk met ook de nodige POI's, ook daar zitten (pre)metro en bussen in de omgeving vol genoeg als illustratie dat er intrinsiek meer dan voldoende (stedelijke) vraag is. Alleen zul je natuurlijk amper iemand kunnen verleiden met 2 respectievelijk 1 trein per uur op zo'n locatie en één specifiek traject (S1) dat dan ook moet overeenkomen met je behoefte, want met zo'n lage frequentie wil je al helemaal niet afhangen van een overstap. Qua capaciteit van de NZV zou een sluiting naar mijn aanvoelen ook amper iets uitmaken (1 extra rijpad per uur misschien, dan ook nog eens in de juiste koker?), terwijl het volledig voorbijgaat aan echte oplossingen om de spoorknoop in Brussel te ontwarren. Vooral dus een druppel op een hete plaat, waar men veel spijt van kan krijgen als het S-netwerk de komende jaren volledig op kruissnelheid begint te komen.

[groentje]

Het verhaal zou anders zijn als de kokers gespecialiseerd zouden zijn in type treinen ipv lijnen, en alle (S-)treinen er zouden stoppen er zijn wel degelijk nog lijnen bekend met een dergelijke snelle opvolging van stations, denk aan de Münchense Stammstrecke of andere Duitse S-netten. Het is dan ook amper het frequente stoppen, maar wel het verschil in stoppatroon dat capaciteit vreet, in dezelfde optiek zou je net de IC-treinen de capaciteitsvernietigers kunnen noemen.
Wat Steve al zei, niet enkel de NZV kampt met capaciteitsproblemen betreft het aantal treinen, Brussel-Centraal kampt ook met capaciteitsproblemen, qua reizigers, dan. Een betere spreiding van die reizigers zou Centraal wel degelijk kunnen ontlasten.
Verder zijn er echt wel wat meer dingen rond Kapellekerk buiten St-Jan-Berchmans, je hebt de kantoren van Groep S, de rode vakbond en nog wat kantoren op het Rouppeplein, een Franse hogeschool en Franse academie... Is een station onmisbaar voor hun bediening? Neen, Zuid en Centraal liggen beiden op wandelafstand, maar het biedt wel een meerwaarde voor de wijk.
Ik snap echter wel je punt, je doet het beter of goed, of niet. Een halfuursdienst, laat staan een uurdienst is veel te weinig voor een voorstedelijke bediening, en zeker in hartje stad.

[Stoomloc]

Hm, daar kan ik moeilijk in geloven, @pietje.
1/ dat kost veel te veel capaciteit op lijn 0, de ergste flessenhals van het hele spoornet;
2/ zoveel reizigerspotentieel zie ik daar niet, buiten de eerder genoemde scholen. Het station ligt midden in de kansarme Marollenwijk, tenslotte. Welke duizenden reizigers zou men daar kunnen aantrekken? Pendelaars naar geen industrie? Shoppers naar geen winkelcentra? Toeristen naar geen attracties/musea?

Kansarme wijk is wel wat kort door de bocht. Je moet maar eens naar de winkels gaan kijken in de Rue Haute en Rue Blaes. Het Vossenplein is ook een trekpleisterje met haar rommelmarkt.

[FrederikD]

Hm, daar kan ik moeilijk in geloven, @pietje.
1/ dat kost veel te veel capaciteit op lijn 0, de ergste flessenhals van het hele spoornet;
2/ zoveel reizigerspotentieel zie ik daar niet, buiten de eerder genoemde scholen. Het station ligt midden in de kansarme Marollenwijk, tenslotte. Welke duizenden reizigers zou men daar kunnen aantrekken? Pendelaars naar geen industrie? Shoppers naar geen winkelcentra? Toeristen naar geen attracties/musea?

Als bewoner van een straat om de hoek van Kapellekerk nodig ik je uit om eens te komen kijken in onze 'kansarme wijk'.
Het is inderdaad één van de armste wijken van Brussel, maar dit wilt niet zeggen dat hier niet meer dan genoeg potentieel is om aan te boren. De Marollen zijn de meest dichtbevolkte wijk binnen de Vijfhoek, en station Kapellekerk bedient ook de Zavel en Stalingrad-Anneessens. Hier wonen en werken enkele tienduizenden mensen! En dan heb ik het nog niet over de hordes bezoekers die elke dag in de Marollen te vinden zijn.

Om terug on-topic te raken: de huidige bediening is eigenlijk vrij nutteloos, met 1 trein per uur ben je niets met het rijkelijk bediende Brussel-Centraal op een 800m. Ofwel bouwt men hier een deftige bediening uit (minstens 4/u), ofwel zou men het station beter sluiten. Trouwens, de grote meerderheid van de leerlingen van het SJBC maakt gebruik van Brussel-Centraal.

[jan_olieslagers]

Na enig bezinken en overwegen concludeer ik:
1/ pakweg een halfuurdienst op 1 lijn of dienst, is het maximaal haalbare, maar "fatsoenlijk" is dat nog niet in stadsverkeer
1b/ dat is niet genoeg om het openhouden van de halte te rechtvaardigen
2/ als het niet fatsoenlijk kan, dan inderdaad beter radikaalweg afschaffen
2b/ of hoogstens enkele P-treinen behouden om het onderwijs te bedienen
Waarbij het probleem is dat zulke P-treinen precies op het drukste uur van de dag zouden moeten rijden, als het sowieso al het moeilijkste is.

De huidige situatie lijkt me duidelijkerwijs een "compromis a la Belge" met alle voor- en nadelen vandien.

[groentje]

Basically, maar ik zou liever willen eerst willen proberen met extra treinen ipv een verdere afbouw. Als dan het succes uitblijft, verminder je de bediening, waarmee je de laatste volhouders verjaagt en niemand nog klaagt als je de boel sluit.
Ook zou ik nog een onderscheid willen maken tussen Congres en Kapellekerk. De reizigerscijfers (hoe onbetrouwbaar ook) tonen aan dat een verhoging van de frequentie (hoewel ook nog altijd maar halfuurlijks) wel degelijk een positieve impact heeft.

[jpvdveer]

Je zou je nog een "Belgisch compromis" kunnen voorstellen - Kapellekerk sluiten en de hierdoor vrijkomende capaciteit gebruiken om de bediening van Congres te verbeteren.

[trainlovertje]

Of men laat consequent alle treinen stoppen in een bepaalde koker; de middelste koker is de toekomstige koker voor alle S-treinen, als alle fly-overs net buiten de NZV klaar zijn. Dan is er in principe geen verlies van capaciteit in de NZV.

Exact. Spoorlijnen in het algemeen zijn niet ontworpen voor halte-afstanden van 800-1000 meter. En al helemaal de NZV niet met de overbekende capaciteitsproblematiek.

Inderdaad liggen er enkele scholen meteen naast het station, waaronder het vermoedelijk politiek goed ingevoerde Sint-Jan Berchmanscollege. Maar het zou een schande zijn als een heel spoornetwerk zich door die paar leerlingen laat gijzelen. Bovendien - mijn dochters gaan daar niet naar school maar als ze dat wel zouden doen dan zou ik ze om redenen van persoonlijke veiligheid verbieden om ook maar één voet in dat station te zetten (en in plaats hiervan het op minder dan 10 minuten wandelafstand gelegen Brussel Centraal te gebruiken).

Ik zie het probleem niet, van dichtbevolkte gebieden waar stations op korte afstand van elkaar volgen zijn voorbeelden genoeg. Het probleem hier dat er een gebrek aan aanbod is om veel volk te lokken.

Ik weet niet of je ooit in dat station geweest bent, maar dat station bestaat uit een enkele onderdoorgang met twee trappen, één naar elk perron. Onveilig heb ik het daar nooit gevonden. Ik denk dat een wandeling van Centraal of Zuid door de ochtend/avondspits een stuk meer risico's met zich meebrengt.

[pietje]

Of men laat consequent alle treinen stoppen in een bepaalde koker; de middelste koker is de toekomstige koker voor alle S-treinen, als alle fly-overs net buiten de NZV klaar zijn. Dan is er in principe geen verlies van capaciteit in de NZV.

En als dat dan nog eens gecombineerd wordt met een tariefintegratie met de MIVB, zal dit station een echte publiekstrekker worden.