Lokale spooraansluitingen, bundels en terminals in België
Geplaatst: 17 mei 2023, 10:30
update 25/05/23: toevoegen aansluiting "Belle Roche" (L42)
West-Vlaanderen
In dienst:
- Proviron Oostende, hoewel blijkbaar ook niet meer bediend
- LAR Lauwe: regelmatige bediening vanuit Antwerpen
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Oostende Tilbury
- Oostende industrielijn naar rechter kanaaloever
Oost-Vlaanderen
In dienst:
- Aalst-Oost: dagelijkse bediening met naargelang de dag één of twee treinen - aanvoer van graan en afvoer van melasse
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- St-Niklaas-Oost, nu gebruikt door Infrabel maar in theorie nog bruikbaar als openbaar laadspoor
- Ninove, gesloten in 1992 en één keer hergebruikt voor de beruchte biertrein
- Denderleeuw: aansluiting naar een brandstofhandel. Voor het laatst bediend omstreeks de eeuwwisseling, maar alles ligt er nog met inbegrip van de aansluitwissel met Infrabel.
Brussel
In dienst:
- aansluiting Audi in Vorst (bundel Ruisbroek in spoorwegtermen), dagelijks 2 tot 3 treinen
- Haren: centrale werkplaats MIVB - zeer sporadisch gebruikt voor overbrenging metrostellen van en naar Delta
- Delta: metrostelplaats MIVB - zeer sporadisch gebruikt voor overbrenging metrostellen van en naar Haren
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Schaarbeek voorhaven - momenteel onderwerp van discussies tussen Infrabel en het Brussels Gewest.
NB: toen ik aan het spoor begon waren er nog goederenstations en/of aansluitingen in Schaarbeek, Schaarbeek-Josaphat, Etterbeek, Brussel-TT, Brussel-West en Brussel-Klein-Eiland. Vandaag is er geen enkele plaats meer in Brussel waar van en naar de trein overgeslagen kan worden...
Antwerpen
In dienst:
- Hemiksem: brandstofdepot met min of meer regelmatige bediening
- Boom: goederenkoer met regelmatige bediening
- Ruisbroek: UCB en mouterij Albert met beide regelmatige tot dagelijkse bediening
- L207 langs Albertkanaal: BP-chemicals en een betonbedrijf in Meerhout die enkele keren per week bediend worden
- Olen: Umicore met regelmatig kopertreinen uit Bulgarije
- Mol: CEN met laadinstallatie voor radioactief afval - enkele transporten per jaar onder grote geheimhouding
- Mechelen: containerterminal Muizen
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Boom: aansluiting naar het bedrijventerrein tussen de Rupel en het Zeekanaal (is nog nooit gebruikt)
Luxemburg
In dienst:
- Rochefort-Jemelle: aansluiting Lhoist met één of twee treinen per dag
- Marche-en-Famenne: militaire aansluiting, wordt regelmatig gebruikt
- Bertrix: militaire aansluiting naar het depot van Jéhonville, wordt hooguit twee tot drie keer per jaar gebruikt
- Virton: papierfabriek Burgo-Ardenne met gemiddeld twee bedieningen per dag (ligt aan laatste restant van de oude lijn 155 naar Frankrijk)
- Aubange: aansluiting naar Ecore, de "huissloper" van de NMBS. Hier rijden dus wagens binnen maar er komt nooit één buiten
- Athus: containerterminal met meerdere treinen per dag. De operater van de terminal is sinds kort ook een spoorwegonderneming die op het Infrabel-net rijdt (TCA-Rail).
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Bertrix: laadkade voor hout, 3 of 4 jaar geleden voor het laatst gebruikt voor een proeftransport van Railtraxx
- Gouvy: aansluiting Pauls. Nieuw aangelegd en met veel persaandacht geopend, maar na amper 2 jaar stopte het spoorvervoer...
- Marbehan: brandstofdepot, sinds 2021 niet meer bediend
- Etalle: aansluiting Valvert - na iets meer dan 10 jaar intensief vervoer weer gesloten en ondertussen alweer 12 jaar aan het wegroesten samen met de toegangslijnen 155/289. Ondertussen zou ook de aansluitwissel in Marbehan verdwenen zijn.
- Neufchâteau: nieuwe aansluiting naar een logistiek park naast de E411. Er heeft één keer een 62 als proefrit op gereden en sindsdien niets meer.
Henegouwen
In dienst:
- Havinnes: CBR (cement)
- Lessines: twee laadplaatsen voor steengroeve CUP (een meermaals per week bediend door Europorte, de andere bijna dagelijks,
vooral voor Infrabel
- Lessines-Carrières (oude lijn 87 richting Ollignies): stortplaats van Infrabel. Er is al jaren sprake van om hier een nieuwe laadplaats voor CUP te bouwen zodat de oude aansluiting aan het station kan verdwijnen. Begin werken?
- Tertre: twee chemische fabrieken (Yara en Kemira) - 2 tot 3 bedieningen per dag
- Feluy: raffinaderijen van Chevron en Total - dagelijkse bedieningen
- Châtelet: staalwalserij met meerdere treinen per dag uit Genk en Frankrijk
- Châtelet: containerterminal Charleroi Dryport
- La Louvière: walserijen van Duferco met meerdere treinen per dag uit Gent + containerterminal Garocentre
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Obourg: cementfabriek - enige tijd bediend door Europorte maar voor zover ik weet nu ongebruikt
- Tertre: aansluiting naar chemische fabriek in Villerot, volledig intact maar momenteel geen verkeer
- Baudour: aansluiting Darse-Sud vanuit Tertre; 12 jaar geleden heraangelegd en sindsdien door heel precies twee testtreinen bereden
- Ghislenghien: voor het laatst bediend eind 2021
Gepland:
- Antoing: aansluiting steengroeve
Vlaams + Waals Brabant
In dienst:
- Kortenberg: verdeelcentrum d'Ieteren met dagelijkse autotreinen en schuifwandwagens met onderdelen
- Quenast: steengroeve, vooral bediening door Infrabel/TUC-Rail
- Clabecq: walserijen van Duferco - dagelijkse treinen uit Gent en Antwerpen
Namen
In dienst:
- Yves-Gomezée: steengroeve Les Petons - meerdere treinen per week
- Aisemont: kalkgroeve Carmeuse - meerdere treinen per week op laatste restant van L150
- Auvelais: aansluiting Pacot - een handelaar in tweedehandslocomotieven
- Jemeppe-sur-Sambre: chemische fabriek met twee aansluitingen, in principe dagelijkse bediening
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Marche-les-Dames: kalkgroeve - aansluiting nog aanwezig maar voor zover me bekend niet in gebruik
- Namèche: kalkgroeve - aansluiting nog aanwezig maar voor zover me bekend niet in gebruik
- Chateau de Seilles (Andenne): kalkgroeve Carmeuse - nog aanwezig maar al enige tijd niet meer gebruikt.
Gepland:
- Hemptinne: aansluiting steengroeve waarvoor een kort gedeelte van de oude lijn naar Florennes moet worden heraangelegd. Al meermaals aangekondigd maar nog niet gestart.
Luik
In dienst:
- Lixhe: cementfabriek, aangesloten op L24
- Ile de Monsin: overslagbedrijf van de Luikse binnenhaven - af en toe steenkooltreinen naar Duitsland. Iemand een idee van andere trafieken?
- Bierset: containerterminal - 1 à 2 treinen per dag
- Renory: containerterminal en vervoer van coils
- L285 Seraing - Hermalle met meerdere bedieningen per dag voor de staalindustrie (Arcelor, Tata-steel)
- Flémalle-Espérance - toegankelijk over L271 komende van L125A
- Engis: chemische fabriek van Prayon, 2 à 3 keer per week bediend
- Hermalle-sous-Huy: kalkgroeve met gemiddeld twee treinen per dag
- Statte: suikerfabriek met in het najaar 1 suikertrein per dag naar Antwerpen
- Marchin: walserij met verschillende bedieningen per week (laatste restant L126)
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Statte - Moha naar de groeve van Carmeuse; volledig intact, maar aansluitwissel in Statte werd verwijderd (laatste restant L127)
- Ile de Monsin: nieuwe verbinding naar containerterminal. Gedurende enkele weken bediend door DB-Cargo maar intussen blijkbaar alweer zonder verkeer
- aansluiting 'Belle Roche' (L42 tussen Rivage en Aywaille): bediening van een steengroeve; nog aanwezig maar al minstens 10 jaar niet meer bediend.
Limburg
In dienst:
- Tessenderlo: chemische fabriek, 1 à 2 treinen per dag
- Balen-Werkplaats: Nyrstar - dagelijkse ertsttreinen
- Tongeren: Hödlmayer - import van auto's, wordt onregelmatig bediend
- Genk-Goederen: verschillende aansluitingen en industrielijnen; is eigenlijk zo omvangrijk dat het eerder een eigen topic zoals de havens verdient. Of anders gezegd: ik ben er niet zo mee vertrouwd; als iemand uit de streek zich geroepen voelt...
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Tessenderlo: industrielijn richting Paal, blijkbaar al jaren zonder verkeer
- Balen-Werkplaats: industrielijn naar Lommel-Maatheide voor de zandwinning; eind 2021 tijdelijk stopgezet. Iemand een idee van de plannen?
West-Vlaanderen
In dienst:
- Proviron Oostende, hoewel blijkbaar ook niet meer bediend
- LAR Lauwe: regelmatige bediening vanuit Antwerpen
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Oostende Tilbury
- Oostende industrielijn naar rechter kanaaloever
Oost-Vlaanderen
In dienst:
- Aalst-Oost: dagelijkse bediening met naargelang de dag één of twee treinen - aanvoer van graan en afvoer van melasse
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- St-Niklaas-Oost, nu gebruikt door Infrabel maar in theorie nog bruikbaar als openbaar laadspoor
- Ninove, gesloten in 1992 en één keer hergebruikt voor de beruchte biertrein
- Denderleeuw: aansluiting naar een brandstofhandel. Voor het laatst bediend omstreeks de eeuwwisseling, maar alles ligt er nog met inbegrip van de aansluitwissel met Infrabel.
Brussel
In dienst:
- aansluiting Audi in Vorst (bundel Ruisbroek in spoorwegtermen), dagelijks 2 tot 3 treinen
- Haren: centrale werkplaats MIVB - zeer sporadisch gebruikt voor overbrenging metrostellen van en naar Delta
- Delta: metrostelplaats MIVB - zeer sporadisch gebruikt voor overbrenging metrostellen van en naar Haren
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Schaarbeek voorhaven - momenteel onderwerp van discussies tussen Infrabel en het Brussels Gewest.
NB: toen ik aan het spoor begon waren er nog goederenstations en/of aansluitingen in Schaarbeek, Schaarbeek-Josaphat, Etterbeek, Brussel-TT, Brussel-West en Brussel-Klein-Eiland. Vandaag is er geen enkele plaats meer in Brussel waar van en naar de trein overgeslagen kan worden...
Antwerpen
In dienst:
- Hemiksem: brandstofdepot met min of meer regelmatige bediening
- Boom: goederenkoer met regelmatige bediening
- Ruisbroek: UCB en mouterij Albert met beide regelmatige tot dagelijkse bediening
- L207 langs Albertkanaal: BP-chemicals en een betonbedrijf in Meerhout die enkele keren per week bediend worden
- Olen: Umicore met regelmatig kopertreinen uit Bulgarije
- Mol: CEN met laadinstallatie voor radioactief afval - enkele transporten per jaar onder grote geheimhouding
- Mechelen: containerterminal Muizen
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Boom: aansluiting naar het bedrijventerrein tussen de Rupel en het Zeekanaal (is nog nooit gebruikt)
Luxemburg
In dienst:
- Rochefort-Jemelle: aansluiting Lhoist met één of twee treinen per dag
- Marche-en-Famenne: militaire aansluiting, wordt regelmatig gebruikt
- Bertrix: militaire aansluiting naar het depot van Jéhonville, wordt hooguit twee tot drie keer per jaar gebruikt
- Virton: papierfabriek Burgo-Ardenne met gemiddeld twee bedieningen per dag (ligt aan laatste restant van de oude lijn 155 naar Frankrijk)
- Aubange: aansluiting naar Ecore, de "huissloper" van de NMBS. Hier rijden dus wagens binnen maar er komt nooit één buiten
- Athus: containerterminal met meerdere treinen per dag. De operater van de terminal is sinds kort ook een spoorwegonderneming die op het Infrabel-net rijdt (TCA-Rail).
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Bertrix: laadkade voor hout, 3 of 4 jaar geleden voor het laatst gebruikt voor een proeftransport van Railtraxx
- Gouvy: aansluiting Pauls. Nieuw aangelegd en met veel persaandacht geopend, maar na amper 2 jaar stopte het spoorvervoer...
- Marbehan: brandstofdepot, sinds 2021 niet meer bediend
- Etalle: aansluiting Valvert - na iets meer dan 10 jaar intensief vervoer weer gesloten en ondertussen alweer 12 jaar aan het wegroesten samen met de toegangslijnen 155/289. Ondertussen zou ook de aansluitwissel in Marbehan verdwenen zijn.
- Neufchâteau: nieuwe aansluiting naar een logistiek park naast de E411. Er heeft één keer een 62 als proefrit op gereden en sindsdien niets meer.
Henegouwen
In dienst:
- Havinnes: CBR (cement)
- Lessines: twee laadplaatsen voor steengroeve CUP (een meermaals per week bediend door Europorte, de andere bijna dagelijks,
vooral voor Infrabel
- Lessines-Carrières (oude lijn 87 richting Ollignies): stortplaats van Infrabel. Er is al jaren sprake van om hier een nieuwe laadplaats voor CUP te bouwen zodat de oude aansluiting aan het station kan verdwijnen. Begin werken?
- Tertre: twee chemische fabrieken (Yara en Kemira) - 2 tot 3 bedieningen per dag
- Feluy: raffinaderijen van Chevron en Total - dagelijkse bedieningen
- Châtelet: staalwalserij met meerdere treinen per dag uit Genk en Frankrijk
- Châtelet: containerterminal Charleroi Dryport
- La Louvière: walserijen van Duferco met meerdere treinen per dag uit Gent + containerterminal Garocentre
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Obourg: cementfabriek - enige tijd bediend door Europorte maar voor zover ik weet nu ongebruikt
- Tertre: aansluiting naar chemische fabriek in Villerot, volledig intact maar momenteel geen verkeer
- Baudour: aansluiting Darse-Sud vanuit Tertre; 12 jaar geleden heraangelegd en sindsdien door heel precies twee testtreinen bereden
- Ghislenghien: voor het laatst bediend eind 2021
Gepland:
- Antoing: aansluiting steengroeve
Vlaams + Waals Brabant
In dienst:
- Kortenberg: verdeelcentrum d'Ieteren met dagelijkse autotreinen en schuifwandwagens met onderdelen
- Quenast: steengroeve, vooral bediening door Infrabel/TUC-Rail
- Clabecq: walserijen van Duferco - dagelijkse treinen uit Gent en Antwerpen
Namen
In dienst:
- Yves-Gomezée: steengroeve Les Petons - meerdere treinen per week
- Aisemont: kalkgroeve Carmeuse - meerdere treinen per week op laatste restant van L150
- Auvelais: aansluiting Pacot - een handelaar in tweedehandslocomotieven
- Jemeppe-sur-Sambre: chemische fabriek met twee aansluitingen, in principe dagelijkse bediening
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Marche-les-Dames: kalkgroeve - aansluiting nog aanwezig maar voor zover me bekend niet in gebruik
- Namèche: kalkgroeve - aansluiting nog aanwezig maar voor zover me bekend niet in gebruik
- Chateau de Seilles (Andenne): kalkgroeve Carmeuse - nog aanwezig maar al enige tijd niet meer gebruikt.
Gepland:
- Hemptinne: aansluiting steengroeve waarvoor een kort gedeelte van de oude lijn naar Florennes moet worden heraangelegd. Al meermaals aangekondigd maar nog niet gestart.
Luik
In dienst:
- Lixhe: cementfabriek, aangesloten op L24
- Ile de Monsin: overslagbedrijf van de Luikse binnenhaven - af en toe steenkooltreinen naar Duitsland. Iemand een idee van andere trafieken?
- Bierset: containerterminal - 1 à 2 treinen per dag
- Renory: containerterminal en vervoer van coils
- L285 Seraing - Hermalle met meerdere bedieningen per dag voor de staalindustrie (Arcelor, Tata-steel)
- Flémalle-Espérance - toegankelijk over L271 komende van L125A
- Engis: chemische fabriek van Prayon, 2 à 3 keer per week bediend
- Hermalle-sous-Huy: kalkgroeve met gemiddeld twee treinen per dag
- Statte: suikerfabriek met in het najaar 1 suikertrein per dag naar Antwerpen
- Marchin: walserij met verschillende bedieningen per week (laatste restant L126)
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Statte - Moha naar de groeve van Carmeuse; volledig intact, maar aansluitwissel in Statte werd verwijderd (laatste restant L127)
- Ile de Monsin: nieuwe verbinding naar containerterminal. Gedurende enkele weken bediend door DB-Cargo maar intussen blijkbaar alweer zonder verkeer
- aansluiting 'Belle Roche' (L42 tussen Rivage en Aywaille): bediening van een steengroeve; nog aanwezig maar al minstens 10 jaar niet meer bediend.
Limburg
In dienst:
- Tessenderlo: chemische fabriek, 1 à 2 treinen per dag
- Balen-Werkplaats: Nyrstar - dagelijkse ertsttreinen
- Tongeren: Hödlmayer - import van auto's, wordt onregelmatig bediend
- Genk-Goederen: verschillende aansluitingen en industrielijnen; is eigenlijk zo omvangrijk dat het eerder een eigen topic zoals de havens verdient. Of anders gezegd: ik ben er niet zo mee vertrouwd; als iemand uit de streek zich geroepen voelt...
Nog aanwezig maar niet meer / nog niet bediend:
- Tessenderlo: industrielijn richting Paal, blijkbaar al jaren zonder verkeer
- Balen-Werkplaats: industrielijn naar Lommel-Maatheide voor de zandwinning; eind 2021 tijdelijk stopgezet. Iemand een idee van de plannen?