Liberalisering

[rvdborgt]

De Zwitserse lokale spoorlijnen zijn wel zeer duur in uitbating, de kleinschaligheid is daar deels de reden van. Als je over benchmarkings spreekt is dat zeker niet de goedkoopste oplossing.

Het zal niet voor niks zijn dat de Zwitserse spoorvervoerders al decennia aan het fuseren zijn. Er zijn nog wel een paar kleintjes maar het worden er steeds minder.

Groetjes,
Rian

[Shrek]

Punt was eigenlijk vooral dat treinverkeer wel goed kan werken in monopoliesituaties, afhankelijk van hoe goed een overheidsinstantie efficiënte kan bewerkstelligen.

Dat is het allerbelangrijkste. Een slechte overheidssturing zal zowel bij monopolies als bij een geliberaliseerde markt tot slechte resultaten leiden, een goede overheid zorgt in beide situaties voor goede resultaten.

[pietje]

Maar bij een monopoliepositie van 1 vervoerder heeft de overheid de facto niks in handen om die monopolist tot de orde te roepen en maakt het dus al weinig uit of je ergens sturing voorziet.
Daarom is een aanbesteding van delen van het netwerk zo'n goed idee en dat is weldegelijk wat je uit het buitenland kunt leren.

Net zoals je ook uit andere landen kon leren dat andere overheidsmonopolies zo veel mogelijk moesten vermeden worden. De meesten onder ons herinneren zich nog wel de vroegere monoplisten als RTT, BRT, Sabena,...

[Shrek]

Maar bij een monopoliepositie van 1 vervoerder heeft de overheid de facto niks in handen om die monopolist tot de orde te roepen en maakt het dus al weinig uit of je ergens sturing voorziet.
Daarom is een aanbesteding van delen van het netwerk zo'n goed idee en dat is weldegelijk wat je uit het buitenland kunt leren.

Net zoals je ook uit andere landen kon leren dat andere overheidsmonopolies zo veel mogelijk moesten vermeden worden. De meesten onder ons herinneren zich nog wel de vroegere monoplisten als RTT, BRT, Sabena,...

Dat is gewoon helemaal niet waar. De overheid zit letterlijk in de raad van bestuur en legt op die manier de efficiëntie op. Het gebeurt echt, de cijfers zijn er.
Dat aanbestedingen duidelijk beter zijn blijkt nergens uit het buitenland. Op sommige plaatsen draait het goed, op andere plaatsen niet.

[jan_olieslagers]

bij een monopoliepositie van 1 vervoerder heeft de overheid de facto niks in handen om die monopolist tot de orde te roepen

O jawel. Men noemt dat "subsidies" en de overheid ging wel heel gek zijn als er daar geen voorwaarden aan verbonden waren.
Ik zou die voorwaarden dan liever zien in de vorm van SLA's ("Service Level Agreement") maar we weten allemaal dat het spoorbedrijf iets heel aparts is, volledig verschillend van de rest van de wereld; men kan dan ook niet verwachten dat beproefde standaardrecepten ook daar zouden worden toegepast.

[overweg13]

Net zoals je ook uit andere landen kon leren dat andere overheidsmonopolies zo veel mogelijk moesten vermeden worden. De meesten onder ons herinneren zich nog wel de vroegere monoplisten als RTT, BRT, Sabena,...

En dat is eerlijk gezegd een blijde herinnering. Ik zie echt het voordeel niet van die kakofonie aan bedrijven en bedrijfjes. De meeste functioneren nl. niet beter dan de monopolisten van vroeger. Ook op dat vlak kan het buitenland veel leren. Dat de overheid niets in handen heeft om de monopolist tot de orde te roepen, lijkt me nogal sterk: ze hingen/hangen grotendeels af van die overheid als het op de centen aankomt.

[Shrek]

Maar bij een monopoliepositie van 1 vervoerder heeft de overheid de facto niks in handen om die monopolist tot de orde te roepen en maakt het dus al weinig uit of je ergens sturing voorziet.
Daarom is een aanbesteding van delen van het netwerk zo'n goed idee en dat is weldegelijk wat je uit het buitenland kunt leren.

Net zoals je ook uit andere landen kon leren dat andere overheidsmonopolies zo veel mogelijk moesten vermeden worden. De meesten onder ons herinneren zich nog wel de vroegere monoplisten als RTT, BRT, Sabena,...

Ik moet hier wel aan toe voegen dat ik vroeger ook zo dacht, dogmatisch gezien heb je immers gelijk. Maar hoe meer ik over spoorwegen in binnen- en buitenland bijleer, hoe meer ik inzie dat het zo niet werkt.

[jan_olieslagers]

Zeer terecht werd ergens eerder gesteld dat het er in de eerste plaats op aankomt hoe de overheid omgaat met de dienstverlener, of die dan prive of openbaar is. Bv. de Belgische Posterijen zijn er toch echt op vooruitgegaan de laatste tien jaar of zo; Proximus daarentegen (ex-RTT) is technisch goed maar hun administratie en klantendienst zijn dramatisch.

De privatisering van Sabena was een complete catastrofe: men heeft toegelaten dat de Zwitserse overnemer dat bedrijf (dat er niet zo best voorstond, overigens) compleet heeft leeggezogen. Gebrek aan toezicht vanwege de Belgische overheid, inderdaad.

[pietje]

Net zoals je ook uit andere landen kon leren dat andere overheidsmonopolies zo veel mogelijk moesten vermeden worden. De meesten onder ons herinneren zich nog wel de vroegere monoplisten als RTT, BRT, Sabena,...

En dat is eerlijk gezegd een blijde herinnering. Ik zie echt het voordeel niet van die kakofonie aan bedrijven en bedrijfjes. De meeste functioneren nl. niet beter dan de monopolisten van vroeger. Ook op dat vlak kan het buitenland veel leren.

Die mening deel ik dus niet: de "klantendienst" van de vroegere RTT was nog veel erger dan wat je bij de huidige Proximussen en Telenets van deze tijd aantreft.
Die logge bureaucratie waar je doodleuk te horen kreeg dat als er een technisch probleem niet opgelost geraakte, je toch de volle pot moest betalen en dat je anders gewoon afgesloten werd.

Dat de overheid niets in handen heeft om de monopolist tot de orde te roepen, lijkt me nogal sterk: ze hingen/hangen grotendeels af van die overheid als het op de centen aankomt.

In theorie heb je gelijk, maar in de praktijk kan je als regering daar amper iets tegen beginnen.
Indertijd als de regering probeerde om de BRT wat beter hun werk te laten doen, vonden de vakbonden dat voldoende reden voor een 24u staking, er was toch geen alternatief. En eigenlijk waren er oneindig veel redenen om te staken en de regering heeft dan weinig in handen om verbeteringen af te dwingen.
Sinds daar wat concurrentie ontstaan is, zijn de stakingen heel erg zeldzaam geworden en kan je echt wel zeggen dat de VRT veel meer doet met het gekregen belastinggeld dan pakweg 40 jaar geleden

Is het intussen overal perfect waar er wat marktwerking is ontstaan? zeker niet, maar ik ben echt blij dat die vroegere monopolistische geldverslinders, die hoofdopdracht hadden om vooral werkgever te zijn voor bevriende politieke vrienden, niet meer bestaan.
Nu nog onze OV-dinosauriërs de 21ste eeuw in krijgen en dan geraken we er wel.

[pietje]

Maar bij een monopoliepositie van 1 vervoerder heeft de overheid de facto niks in handen om die monopolist tot de orde te roepen en maakt het dus al weinig uit of je ergens sturing voorziet.
Daarom is een aanbesteding van delen van het netwerk zo'n goed idee en dat is weldegelijk wat je uit het buitenland kunt leren.

Net zoals je ook uit andere landen kon leren dat andere overheidsmonopolies zo veel mogelijk moesten vermeden worden. De meesten onder ons herinneren zich nog wel de vroegere monoplisten als RTT, BRT, Sabena,...

Ik moet hier wel aan toe voegen dat ik vroeger ook zo dacht, dogmatisch gezien heb je immers gelijk. Maar hoe meer ik over spoorwegen in binnen- en buitenland bijleer, hoe meer ik inzie dat het zo niet werkt.

Heeft niks met dogmatisch te maken, maar je moet je echt wel willen openstellen om te zien wat er elders beter verloopt en welke lessen we daaruit moeten trekken.
Je kan ook van de fouten uit het buitenland leren, dus een systeem zoals in de UK of aan de andere kant van de grote plas lijkt mij geen goed idee.

Geen enkel systeem is 100% goed of slecht, maar een systeem met een bepaalde marktwerking en benchmarking tussen meerdere operatoren zou zeker een verbetering kunnen zijn.

[Shrek]

Geen enkel systeem is 100% goed of slecht, maar een systeem met een bepaalde marktwerking en benchmarking tussen meerdere operatoren zou zeker een verbetering kunnen zijn.

Ja, dat zou het kunnen zijn. Maar als een aansturende regering evenveel effort erin steekt kan je met een systeem zonder marktwerking een nog beter resultaat behalen.

[Shrek]

Wat bij al die liberalisering trouwens vaak vergeten wordt is de enorme kost ervan.
Hierbij een klein schema om deze verborgen kosten te situeren.

Links het systeem vandaag. De overheid stelt een som geld ter beschikking voor de spoorwegen. Het ministerie gebruikt daar een heel minimaal deel van (veel meer dan om de x jaar een beheerscontract opstellen doen ze niet), bijna het volledige budget wordt dus aan de spoorwegmaatschappij gegeven. De spoorwegmaatschappij geeft vervolgens 100% van dat geld uit aan treinen. Ook extra geld, door bijvoorbeeld gestegen inkomsten uit ticketverkoop, gaat bij de NMBS altijd naar extra treinen bovenop het beheerscontract. Deze treinen zijn uiteraard verlieslatend, maar omdat de NMBS geen winst hoeft te maken kunnen ze zich dat veroorloven.

Rechts een systeem met aanbestedingen. Eerst en vooral heb je bij de overheid veel meer overhead. Het ministerie moet dan immers complexe dossiers van aanbestedingen gaan maken om bepaalde delen van het net in concessie te geven. Daarna moeten ze ook nog een zeer strikte controle doen op het uitvoeren van voorwaarden van de concessie en van tijd tot tijd een pittige rechtzaak uitvechten met een concessiehouder. Hier komen tientallen ambtenaren, managers en nog veel meer advocaten bij kijken. Een Britse kennis vertelde me ooit dat er in het VK zo'n 500 personen bij het ministerie werken gewoon om het hele concessiesysteem in stand te houden.
De hele kost van dit systeem wordt uiteraard afgehouden van het beschikbare geld om als subsidie uit te keren aan de concessiehouder.
Vervolgens heb je bij het spoorbedrijf een tegenhanger in de vorm van een afdeling met analysten, managers en veel advocaten gewoon om te kunnen deelnemen aan de vrije markt. Die kosten geld voor de gewonnen concessie, maar ook het werk dat ze in niet-gewonnen concessies staken moet uiteraard betaald worden. Daarnaast heeft zo'n spoorbedrijf ook een aandeelhouder die met een deel van de winst wilt gaan lopen. In het beste geval wordt het geld zo uit België weggezogen naar DB, SNCF of Tranitalia. In het slechtste geval gaat het gewoon naar beursspeculanten overal ter wereld.
Dat is dus allemaal geld dat niet in Belgische treinen geïnvesteerd wordt.
Ik geloof best dat een privébedrijf een beetje efficiënter kan werken dan de NMBS. Maar zoveel efficiënter dat je er dat hele leger advocaten, een hoop extra ambtenaren èn aandeelhouders mee kan betalen? Nee, zoveel effciëntiewinst valt er niet te behalen.

[Klassiekje]

Je zit met een duopolie van Telenet en Proximus met zowat de hoogste prijzen van Europa.
Het is een wonder dat Brussels Airlines nog bestaat.
Je moet eens gaan vragen bij de werknemers van Bpost hoe tevreden die zijn op dit moment.

En toch blijft nóg een privatisering in België de heilige graal voor veel mensen. Begrijp ik eerlijk gezegd niet.

[Shrek]

En toch blijft nóg een privatisering in België de heilige graal voor veel mensen. Begrijp ik eerlijk gezegd niet.

Dat begrijp ik wel. In theorie is privatisering een goede oplossing en in het gros van de sectoren is dat ook gewoon zo in de realiteit. Dat het de basisoplossing is voor alles is op zich niet verkeerd, alleen zijn er uitzonderingen die het dogma doorprikken in een beperkt aantal sectoren. Enkel in die gevallen moet privatiseren niet het doel zijn. Je moet echter de materie al heel goed kennen om te kunnen zien dat spoorpassagiersvervoer één van die weinige sectoren is waar het beter anders kan. Stuurlui aan wal zullen (begrijpelijk) die valkuilen van privatisering niet zien en er dus voor pleiten.

[Rww]

Controle op een monopolist is zinloos als de regering nul ambitie heeft.


België probeert een uurse bediening te realiseren en zelfs dat lukt niet overal en op elke dag, daar in tegen hebben de noorderburen een verplichte half uurs bediening, van vroeg tot laat. Terwijl onze noorderburen een moderne vloot hebben komt er in België nog steeds ouwe krotten voor rijden, bij voorkeur voorzien van graffiti. Allemaal het gevolg van een falende overheid die een monopolist in stand houd.


In Nederland waren er diverse lijnen die door NS slecht behandeld waren, de overheid heeft uiteindelijk besloten dat NS mocht aangeven welke lijnen ze wilde afstoten, deze zijn gedecentraliseerd naar een ov-autoriteit of provincie, de commerciele vervoerders hebben zwaar geïnvesteerd in modern materieel(voornamelijk flirt en gtw), in voorzieningen en in toegankelijkheid.


Daarnaast heeft het concessiesysteem gezorgd voor het visgraat model, iets wat de NMBS tegen houd omdat ze er geen belang bij hebben om de lijn of tec te helpen, dat levert extra kosten op.


Dat hebben we het nog niet gehad over de belabberde dienstverlening van de TEC en de lijn, twee staatsbedrijven die onbeperkt mogen falen omdat geen van de 100 parlementen of regering maatregelen durft te nemen, zij zijn immers zelf de aandeelhouder. Als je kijkt de Belgische bus vloot vs de Nederlandse vloot dan schrik je je kapot, in Nederland verplicht elke concessie om elektrische bussen aan te schaffen terwijl de Vlaamse minister recent weer akkoord is gegaan met de aanschaf van diesel bussen...........