Studienamiddag over de integratie van openbaar vervoer in België

[joverwimp]

Woensdag 17 mei 2023 van 12u45 tot 17u00
Zaal A-B, Frankrijkstraat 85, 1060 Sint-Gillis

Vlot met het openbaar vervoer van Destelbergen naar Anderlecht? Dat vraagt om regelmatige bussen, treinen en metro’s, die naadloos op elkaar afgestemd zijn. Het vraagt om één netwerk, één dienstregeling en één ticket voor de hele rit. En het vraagt om een sterke samenwerking en gecoördineerde planning tussen de verschillende regieniveaus. Is België hier klaar voor? Wat kunnen we leren van landen zoals Zwitserland? Hoe kijken experten, beleidsmakers en vervoersmaatschappijen ernaar?

Tijdens deze studienamiddag dompelen we ons onder in de noden en mogelijkheden van een geïntegreerd openbaarvervoersysteem en bespreken we de noodzakelijke stappen voor België tijdens een prikkelend debat.

13u00-13u45
Welke doelen stellen het federale niveau en de gewesten zich m.b.t. tot de afstemming van het openbaar vervoer?
• Bernard Swartenbroekx (kabinet minister Gilkinet)
• Stefan Vandenhende (kabinet minister Van den Brandt)

13u45-14u15
Voorstelling van een knooppuntenmodel voor België door Guy Hendrix van Integrato

14u15-14u45
Koffiepauze

14u45-15u30
Voorstelling van het Zwitsers model door Luigi Stähli (Director consulting, SMA und Partner AG): Wat zijn de resultaten en voorwaarden voor een succesvol geïntegreerd model?

15u30-17u00
Panelgesprek gemodereerd door politicoloog Dave Sinardet
• Koen Kerckaert (algemeen directeur Directie Passenger Transport & Security, NMBS)
• Cécilia Maes (head of Capacity Management, Infrabel)
• Koen De Broeck (manager Markt & Mobiliteit, De Lijn)
• Martin Duflou (directeur Autorité Organisatrice des Transports collectifs et partagés)
• Vertegenwoordiger MIVB
Aangevuld met de expertise van:
• Kobe Boussauw (professor ruimtelijke planning en mobiliteit, VUB)
• Peter Meukens (voorzitter TreinTramBus)

inschrijfformulier: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIp ... g/viewform

[Portbou]

Bedankt.
Heb me ingeschreven.

[DDietzen]

Klinkt interessant! Ik begin te overwegen om eens een dagje de grens over te steken en dit te bezoeken

[Shrek]

Vragen ze die mensen van Integrato nu nog altijd? Dat ballonnetje was toch al lang doorprikt?

[pietje]

Soms zijn ideeën hun tijd een beetje vooruit en moeten de andere geesten nog wat rijpen.

[Shrek]

Soms zijn ideeën hun tijd een beetje vooruit en moeten de andere geesten nog wat rijpen.

Soms wel, maar bij Integrato is dat zeker niet het geval

[pietje]

Gelukkig zijn er ook nog mensen die wel openstaan voor nieuwe ideeën...

[Shrek]

Gelukkig zijn er ook nog mensen die wel openstaan voor nieuwe ideeën...

Ik sta heel open voor nieuwe ideëen als die dingen verbeteren, Integrato doet dat niet. Integrato zorgt dat je veel geld suboptimaal gaat benutten. Daarover zijn de mensen met kennis van zaken het inmiddels eens, ik dacht dat intussen ook de drukkingsgroepen zover waren.

[pietje]

De huidige dienstregeling is zeker ook geld suboptimal benutten, maar daar hebben we misschien een beetje mee leren leven.

Ik dacht ook dat iedereen het eens was dat je investeringen moet afstemmen op een gewenste dienstregeling, maar daar merk ik hier in België ook nog maar weinig van.

[Shrek]

De huidige dienstregeling is zeker ook geld suboptimal benutten, maar daar hebben we misschien een beetje mee leren leven.

Ik dacht ook dat iedereen het eens was dat je investeringen moet afstemmen op een gewenste dienstregeling, maar daar merk ik hier in België ook nog maar weinig van.

De huidige dienstregeling is geoptimaliseerd naar treinen, waardoor ze eigenlijk heel efficiënt is wat het spoorvervoer betreft. Wat je zegt is dus niet waar.

De grootste fout in Integrato is dat ze bussen en treinen op quasi dezelfde hoogte zetten. Ze doen treinreizigers tijd verliezen om busoverstappers tijd te doen winnen. In andere landen zijn die groepen misschien even groot, bij ons is dat absoluut niet het geval. Zelfs als -door betere integratie- het aantal busreizigers zou verdubbelen, blijft het een kleine fractie van de treinreizigers. Alle andere reizigers met beduidend langere reistijden confronteren gaat de situatie voor een hele grote groep reizigers verslechteren. Alleen willen de Integrato's dat niet onder ogen zien...

Investeringen afstemmen op een dienstregeling is iets waarover de echte experts het wel eens zijn: slecht idee. Zoiets werkt alleen als je heel veel geld hebt om op korte termijn heel veel infra te bouwen, dat hebben we hier niet.

[pietje]

De huidige dienstregeling is geoptimaliseerd naar treinen, waardoor ze eigenlijk heel efficiënt is wat het spoorvervoer betreft. Wat je zegt is dus niet waar.

De grootste fout in Integrato is dat ze bussen en treinen op quasi dezelfde hoogte zetten. Ze doen treinreizigers tijd verliezen om busoverstappers tijd te doen winnen. In andere landen zijn die groepen misschien even groot, bij ons is dat absoluut niet het geval. Zelfs als -door betere integratie- het aantal busreizigers zou verdubbelen, blijft het een kleine fractie van de treinreizigers. Alle andere reizigers met beduidend langere reistijden confronteren gaat de situatie voor een hele grote groep reizigers verslechteren. Alleen willen de Integrato's dat niet onder ogen zien...

Dan nog moet je het kind niet met het badwater weggooien: hun knooppuntensysteem is echt wel een goed idee, vooral in het drukbevolkte Vlaanderen waar je nu alleen goed bediend bent van en naar Brussel, tijdens de week in de spits. Daarmee ga je reizigers met andere vervoersvragen nooit uit de auto krijgen.

Investeringen afstemmen op een dienstregeling is iets waarover de echte experts het wel eens zijn: slecht idee. Zoiets werkt alleen als je heel veel geld hebt om op korte termijn heel veel infra te bouwen, dat hebben we hier niet.

Je moet je investeringen niet afstemmen op een korte termijn dienstregeling. Je moet nu dienstregelingen uitwerken voor de volgende decennia en daar specifieke gewenste reistijden in functie van de knooppunten opstellen. En dan zien welke infra je tegen dan nodig hebt.
In het huidige politieke korte termijndenken besef ik dat zoiets moeilijk te verkopen is, maar dat maakt het idee nog niet verkeerd.

[Shrek]

Dan nog moet je het kind niet met het badwater weggooien: hun knooppuntensysteem is echt wel een goed idee, vooral in het drukbevolkte Vlaanderen waar je nu alleen goed bediend bent van en naar Brussel, tijdens de week in de spits. Daarmee ga je reizigers met andere vervoersvragen nooit uit de auto krijgen.

Sorry, maar met langere reistijden ga je reizigers niet uit hun auto krijgen.
Zeker in Vlaanderen gaat het niet helpen om dogmatisch knopen na te streven. Frequentieverhogingen zijn een veel betere manier om dienstregelingen te verbeteren, ook als die extra treinen niet op de knopen vallen. Als er genoeg treinen rijden volgen de goede overstappen vanzelf, zonder te moeten fixeren op die knopen.
Alleen kan je dan de reistijden voor de doorgaande reizigers kort houden, zij hoeven niet gepest te worden door Integrato-dogmatisme.

In de rurale Ardennen zijn die knopen dan wel weer belangrijk. Maar normaal gezien komt die er ook rond Libramont, zelfs zonder dat Integrato daarom vraagt

Je moet je investeringen niet afstemmen op een korte termijn dienstregeling. Je moet nu dienstregelingen uitwerken voor de volgende decennia en daar specifieke gewenste reistijden in functie van de knooppunten opstellen. En dan zien welke infra je tegen dan nodig hebt.

Neen, ik heb dat hier al eens uitgelegd. Als je een toekomstige wensdienstregeling vast legt moet je iets kiezen: ofwel ambitieus ofwel niet ambitieus.
Kies je iets ambitieus dan ga je vaststellen dat er heel veel infra nodig is. Met de Belgische budgetten ben je dan 30 jaar aan het bouwen tot je die wensdienstregeling effectief kan rijden. Al de tijd ertussen ben je dan zeer suboptimaal bezig. Na 30 jaar heb je dan je wensdienstregeling om alleen maar vast te stellen dat de wensen veranderd zijn en je weer van 0 kan beginnen.
Kies je daarentegen voor een niet-ambitieuze dienstregeling kan je misschien na 5 jaar al aan je wensdienstregeling geraken. Maar daarna is er nieuw budget waardoor aan extra wensen voldaan kan worden waardoor je kan gaan bij bouwen. Alleen is je dienstregeling niet aangepast op extra infra en je beland dus in een niet-optimale situatie tot je de oefening herbegint, maar dan stel je misschien vast dat je infra voor niets gebouwd hebt.

Daartegenover staat de huidige werkwijze op basis van corridors. Elk nieuw stukje infra zorgt voor capaciteitsverhoging op een bepaalde corridor die met elke dienstregeling werkt. Zo zijn de investeringen nooit verloren en is continue verbetering mogelijk naar mate er infra bijkomt zonder vast te hangen aan één specifiek punt in de toekomst.

[groentje]

Hier trap je op mijn ziel, Shrek. Als er geen overstappers zijn van bus op trein en omgekeerd, waarom is dat, denk je? Toch net omdat aansluitingen ofwel onbetrouwbaar zijn, dan wel onbestaande. Overweg13 kan je voldoende verhalen vertellen waar een bus wel aansluit op een andere bus, maar wegrijdt net voor de ene trein per uur aankomt. De facto dwong je hiermee reizigers in de auto, hopelijk naar een stationsparking, maar vaak genoeg om het openbaar vervoer in het geheel links te laten liggen. Zelfs bij treinen onderling lijkt het soms eerder dat aansluitingen eerder bij toeval gebeuren ipv als strategie, en worden sommige knopen (zoals Mechelen) net ontrafeld door bestaande aansluitingen af te schaffen. Als je daar geen probleem in ziet, uiteraard dat reizigers dan afhaken zodra ze moeten overstappen en er van overal naar overal rechtstreekse treinen nodig zijn.

[Shrek]

Hier trap je op mijn ziel, Shrek. Als er geen overstappers zijn van bus op trein en omgekeerd, waarom is dat, denk je? Toch net omdat aansluitingen ofwel onbetrouwbaar zijn, dan wel onbestaande. Overweg13 kan je voldoende verhalen vertellen waar een bus wel aansluit op een andere bus, maar wegrijdt net voor de ene trein per uur aankomt. De facto dwong je hiermee reizigers in de auto, hopelijk naar een stationsparking, maar vaak genoeg om het openbaar vervoer in het geheel links te laten liggen. Zelfs bij treinen onderling lijkt het soms eerder dat aansluitingen eerder bij toeval gebeuren ipv als strategie, en worden sommige knopen (zoals Mechelen) net ontrafeld door bestaande aansluitingen af te schaffen. Als je daar geen probleem in ziet, uiteraard dat reizigers dan afhaken zodra ze moeten overstappen en er van overal naar overal rechtstreekse treinen nodig zijn.

Dat de aansluitingen tussen trein en bus beter moeten is absoluut waar, maar Integrato stelt voor om de treindienst daarvoor te verslechteren in plaats van de bussen te verbeteren. Dat is het grote probleem met hun plan.
De bussen op aansluiting laten wachten is een veel betere oplossing dan treinen te vertragen. Je hoeft daarvoor de treindienst echt niet te verslechteren.
Integrato is echt niet de enige manier om trein-bus overstappen beter te regelen, er zijn andere en betere manieren.

Inderdaad lijken sommige aansluitingen eerder toevallig. Alleen is dat geen probleem als je genoeg treinen per uur hebt. Daarom is het veel belangrijker om de vandaag al geplande frequentieverhogingen door te voeren, zo efficiënt mogelijk om zo veel mogelijk treinen te laten rijden.

[Steven]

Als men het Zwitserse basisprincipe toepast kan dat toch geen probleem zijn. Elk type transport krijgt een volgorde toegewezen. Eerst dus treinen plannen. Dan bussen plannen en daarop kunnen dan eventueel nog boten/tandradbanen/kabelbanen aansluiten. Je planning gaat van boven naar beneden en niet omgekeerd. Als je voldoende frequente treinen hebt dan is een busaansluiting plannen eenvoudig. Zoals het nu gaat is het zeker niet goed. Je krijgt in heel het land de indruk dat iedereen enkel naar zichzelf kijkt (bus/tram/trein) en zo begint te plannen.