Tariefhervorming NMBS 15/10/2025

[overweg13]

Groepen worden al jaren geweerd uit de spits en zeker uit het Brusselse. Ik heb in mijn leven toch wel zeker 150 keer een groepsreis georganiseerd en heb de regels stilaan strenger en strenger weten worden, van verregaande mogelijkheden tot strenge beperkingen. In de tijd circuleerde in de loketten een lijst met treinen waarvoor helemaal geen of slechts bepekt plaatsen gereserveerd mochten worden. De loketbediende werd geacht die reis te raadplegen en mocht op basis daarvan de groepsreis toelaten. Later werd die verantwoordelijkheid doorgegeven aan een cel Groepsreizen die besliste wat kon en niet kon. De aanvraag moest dan ook lang vooraf worden ingediend en van het aantal kon slechts zeer beperkt worden afgeweken. Kortom, het is nu zeker niet complexer dan vroeger, maar het blijft een haast onmogelijke opdracht voor de organisator: wie wil nu nog op schoolreis met zijn klas als je an 9.00 moet vertrekken? En wie kent een week vooraf het precieze aantal deelnemers aan een wandeltocht van 20 km? Ik ben blij dat ik er niet meer moet voor instaan.
Tussen haakjes: de verstrenging kwam er na incidenten tussen pendelaars en groepen met gereserveerde plaatsen...

[ovspotter_be]

Ik moet wel eerlijk zeggen als treinbegeleider dat men voor de regels en keuze van trein wel beter moet kijken naar verwachte drukte en eventueel bijsturen met materieelinzet.
Het kan niet de bedoeling zijn dat je op 1 desiro een gereserveerde groepsreis met 300 personen krijgt, en dat krijg je wel af en toe tegenwoordig.

[overweg13]

Is me inderdaad ook al opgevallen. Die lijsten van vroeger bevatten het aantal beschikbare plaatsen (= capaciteit - gemiddelde bezetting). Wat overbleef mocht dus door een groep ingenomen worden. Maar zeer streng werd het niet altijd toegepast.

[Olivier_Doorne]

Schooluitstappen naar Brussel (of waarbij je met de trein door Brussel moet) zijn idd een bijzonder probleem.
Er zijn in Brussel een aantal musea, parlementen, Europese instellingen, educatieve organisaties die een aanbod voorzien aan bezoeken en workshops.
Veel van die die activiteiten hebben een aantal “uren” nodig om inhoudelijk te kunnen doorlopen.
Die organisaties moeten ook hun medewerkers en andere kosten betalen en proberen hun hele dag te vullen met activiteiten en niet enkel tussen tussen 10u30 en 15u.
Dus worden scholen verwacht om rond 9u - 10u bij die organisatie toe te komen en in de namiddag duren die activiteiten doorgaans tot 15u-15u30.
Ook de scholen zelf willen graag hun dag vullen want de kost van de verplaatsing, zowel financieel als het verlies aan lestijden, moet opwegen tot de baten van de activiteit.

Echter treinen zitten in de spits baar Brussel goed vol (zeker op dinsdag en donderdag) en dus laat de NMBS geen of nauwelijks groepen toe die toekomen, of vertrekken in de spits. Ik weet uit ervaring dat vertrekken om 15u45 in Brussel Centraal soms al geweigerd worden (reken nog de verplaatsing van de “attractie” naar het station met een groep kinderen, wat veel meer tijd kost).
Dus is een groepsreservatie heel dikwijls geen optie.

Is de bus dat wel? De bus is ook heel duur en ook de wegen naar Brussel zitten overvol met lange files tot gevolg.

Dus wat is dan de oplossing?
Parlementen en musea buiten Brussel leggen?

[jpvdveer]

Schooluitstappen meer en meer op maandag en vrijdag plannen. De betreffende organisaties moeten dan op termijn de nodige wijzigingen doorvoeren, bijvoorbeeld door personeel in deeltijd te laten werken. In België lijken er sowieso veel meer schooluitstappen per trein plaats te vinden dan in andere landen (gebaseerd op eigen observatie). Wellicht door (te) goedkope tarieven in het verleden ook zo in de hand gewerkt. Ik zeg zeker niet dat er naar de bus moet worden uitgeweken, maar waarom niet kijken naar die dagen waarop de trein sowieso vaak veel te leeg is?

[overweg13]

Eigenlijk zit er één constante in het verlenen van gunstige tarieven voor groepen: het werd altijd complexer en moeilijker. Precieze gegevens opsnorren zou te veel tijd vragen en dus hou ik het bij een summier overzicht. Ik heb nog de tijd meegemaakt dat je een groepsreis kon aanvragen tot onmiddellijk voor het vertrek; je kon nl. kiezen tussen met of zonder reservering. Later werd het strenger, maar alles verliep nog steeds via het loket. Dat was trouwens de tijd dat je enkele minuten voor vertrek je biljetten kon afhalen aan het loket en dat je tot op dat moment ook nog het precieze aantal kon meedelen. (Ik moet tot mijn eigen scha en schande toegeven dat ik door het erg slechte weer ooit het aantal deelnemende wandelaars met meer dan de helft heb zien dalen... Of is het de scha en schand van de wandelaars die thuis bleven? En oh ja, het weer viel vanaf de start ook nog tamelijk mee...)
Toen verschenen de beruchte lijsten met verboden treinen: dat werd nog altijd afgehandeld aan het loket. Ik mocht de loketbedienden in Halle toen met de voornamen aanspreken en ik mocht een kopie maken van de lijst, zodat ik bij de voorbereiding al enigszins kon bekijken wat mogelijk en toegelaten was. We hebben via ttb nog verscheidene keren gevraagd om die lijsten gewoon publiek te maken, maar allerlei drogredenen werden ingeroepen om dat niet te doen, o.m. dat die lijsten konden wisselen. Ik kon me toen niet van de indruk ontdoen dat dit mogelijkheden tot gefoefel open liet. (Ik verbaas er me nu trouwens nog altijd over als ik groepen zie die blijkbaar toch reserveringen krijgen op een "onmogelijk" moment.) Blijkbaar waren zelfs de loketbedienden onvoldoende te vertrouwen en werd de behandeling van groepsreizen overgeheveld naar een cel in Gent (voor de Walen in Mons); het kon gebeuren dat die hun wederzijdse veto stelden: oké voor Gent, maar niet voor Mons en vice versa... Zeker in het begin waren de personeelsleden van die cel niet altijd even bekwaam. Ik heb ooit een voorstel Halle - Diest gekregen dat meer dan 4 uren in beslag zou genomen hebben. Je kon gelukkig ook telefoneren en het kwam uiteindelijk toch in orde.
Ik was opgelucht toen ik voor de school geen groepsreizen meer moest aanvragen - pensioen in 2009 en de leden van de wandelclub werden almaar ouder en dat was een welgekomen excuus om ook daar mee te stoppen. De problemen met de groepsreizen waren enigszins debet aan het opdoeken van de club.
Alles bij elkaar moet ik toegeven dat veel problemen met groepsreizen nog altijd bestaan: reserveringen in treinen die al goed vol zitten, begrijpelijk gebrek aan respect van andere reizigers, het niet vasthouden aan de voorgestelde verbinding (soms omdat treinen in vertraging rijden of afgeschaft worden - je kunt daar een boete voor krijgen, maar wat als de NMBS of De Lijn, de TEC zelf in de fout gingen?), het niet wegnemen van de reserveringsbriefjes, onvoldoende begeleiding in de stations, zodat groepen gelijk waar instappen, gewijzigde samenstellingen, bijna nooit verlengde treinen dus, de quasi onmogelijkheid om de samenstelling van de groep tot een aanvaardbaar moment te wijzigen... Blij dat ik ervanaf ben...

[ovspotter_be]

Veel van die problemen zijn jammer genoeg ten gevolge van besparingen en personeelstekorten.
Treinen verlengen is vaak niet mogelijk door gebrek aan bestuurders of simpelweg tekort aan rijvaardig materieel;
De reseveringsbriefjes dienen normaliter geplakt te worden door het stationspersoneel, maar in vele middelgrote stations (Geraardsbergen, Landen, ...) zit er geen onderstationschef meer en wordt het verwacht dat deze briefjes worden gekleefd door het loketpersoneel of de treinbegeleider, maar deze hebben soms helemaal geen tijd daarvoor (te weinig keertijd om briefjes te gaan halen in de depot, vertraging, begeleiding van een PBM, ...) of de briefjes werden gewoonweg niet geleverd in het oorsprongstation;
En treinbegeleiders hebben ook geen toegang tot de systemen om in te geven waar ze deze stickers hebben gekleefd waardoor de locatie van de gereserveerde zitplaatsen bijgevolg ook niet of foutief wordt omgeroepen in het station waar de groep instapt.
Onvoldoende begeleiding is hetzelfde, dit wordt verwacht gedaan te worden door de collega's van de loketten maar dan is het loket weer gesloten en staan er daar mensen te klagen of lang te wachten.

Men zou naar mijn mening voor kleine groepen op rustige momenten die briefjes gewoonweg moeten afschaffen, zorgt voor veel meer gedoe dan dat het iets positiefs oplevert want meestal zit de groep uiteindelijk toch niet op hun gereserveerde plaatsen.

[Olivier_Doorne]

Schooluitstappen meer en meer op maandag en vrijdag plannen. De betreffende organisaties moeten dan op termijn de nodige wijzigingen doorvoeren, bijvoorbeeld door personeel in deeltijd te laten werken. In België lijken er sowieso veel meer schooluitstappen per trein plaats te vinden dan in andere landen (gebaseerd op eigen observatie). Wellicht door (te) goedkope tarieven in het verleden ook zo in de hand gewerkt. Ik zeg zeker niet dat er naar de bus moet worden uitgeweken, maar waarom niet kijken naar die dagen waarop de trein sowieso vaak veel te leeg is?

Die organisaties kunnen niet overleven met veel minder groepen en moeten dus ook alle weekdagen groepen ontvangen en hebben zowel de voor als namiddag nodig om voldoende inkomsten te genereren.