Interieurverlichting van treinen in het stoomtijdperk

[Bibke]

Onze P8 verziet enkel voor zichzelf elektriciteit.
De rijtuigen hebben hun eigen dynamo en batterijen.
Maar of dat in de 19° eeuw ook zo was voor de rijtuigen weet ik niet.

[Shrek]

Onze P8 verziet enkel voor zichzelf elektriciteit.
De rijtuigen hebben hun eigen dynamo en batterijen.
Maar of dat in de 19° eeuw ook zo was voor de rijtuigen weet ik niet.

In de 19e eeuw niet natuurlijk, maar in de eerste helft van de 20e eeuw wel, en dat waren toch de hoogdagen van de stoomtractie

[Hobbes]

Gas als brandstof voor verlichting in treinen; dat wist ik niet, weer iets bijgeleerd dus.

[Bibke]

Gas als brandstof voor verlichting in treinen; dat wist ik niet, weer iets bijgeleerd dus.

Tot de jaren 70 was dat ook de verlichting voor caravans.

BTW op de oude restorijtuigen werd er ook gekookt op gas met kleine bidons.

[peterbot]

Er waren verschillende methoden: je had eerst kaarsen, zoals in een koets. Tegen 1905 was dat, behalve in Rusland zo goed als verdwenen. Dan kwamen olielampen (met plantaardig olie van lijnzaad of hennep, of met petroleum). Daarnaast had je gasverlichting. Gasverlichting had als nadeel dat het gas moest gecomprimeerd worden voor een opslag van voldoende grote hoeveelheden en dit zonder dat de leidingen door residu werden dichtgeslibd (bij stadsgas uit kolen had je dat wel). En men moest een hele apparatuur hebben om gas bij te tanken in de stations. Daarnaast had je nog het probleem van gasdichte drukvaten en leidingen. In de toen behoorlijk brandbare houten wagons waarin ook nog mocht worden gerookt en lampen brandden had je maar beter geen fuites. In België hadden ze in het bagagerijtuig een pot met gas staan en een leiding naar de wagons (systeem Camberlaine). Een grote vooruitgang was de gloeikous. Daardoor was de gasvlam helderder met tevens minder roetproductie.
Het probleem was dat de gloeikous, net als de eerste gloeilampen door de schokken snel kapot gingen.
Ook acetyleenlampen werden gebruikt, alleen waren die in de winter niet zo handig, je moet water hebben om het carbide te doen ontbinden en dat bevroor dan. Bovendien ontplofte dat goedje te makkelijk.
Om te vermijden dat de reizigers verstikten of werden gehinderd door geurtjes of tocht kwam de luchttoevoer van buitenaf. Soms moesten de lampen ook van buitenaf worden aangestoken .
De verlichting was vooral in de derde klas niet echt van die aard dat je daar makkelijk een boek kon lezen, per compartiment het equivalent van zo'n 25 W lampie...

Elektrische verlichting bracht uiteindelijk licht in de duisternis. De generator op een stoomlocomotief was zoals vermeldt niet krachtig genoeg voor een hele trein. Sommige wagons (bagagerijtuig) of elk wagon hadden een grote batterij die door een generator op de as werd opgeladen (er was een systeem om te vermijden dat de batterij werd ontladen als de trein achteruit reed of van richting veranderde, of automatisch of manueel). Elektrische verlichting werd ingevoerd rond 1890.
Met de opkomst van de elektrische treinen was dat natuurlijk helemaal een makkie...



http://5dic.de/Enzyklopdie_des_Eisenbah ... wagen.361/
met leuke ouderwetse tekeningen voor wie een gaslamp wil nabouwen...