Het treinbrein van Vlaanderen
De NMBS stelt vandaag de nieuwe dienstregeling voor. Voor honderdduizenden pendelaars wordt het weer even wennen aan de nieuwe uren. De man die de treinpuzzel weer heeft doen passen, heet Luc Spriet. 'Je kan je niet voorstellen waar we allemaal rekening mee moeten houden.'
'Het is een aartsmoeilijke puzzel: elke dag rijden er 3.700 reizigerstreinen en de sporen zitten bijna helemaal vol.' Puzzelaar van dienst is Luc Spriet (57) uit Wingene. Hij is bij de NMBS 'manager planning treinaanbod'. Eén keer per jaar, in december, voert de spoormaatschappij een grote aanpassing door. Om die te laten kloppen, is het team van Spriet een heel jaar aan het werk. Zoals een schooldirecteur die lessenroosters opstelt en rekening moet houden met vakken, leerkrachten en klaslokalen. Maar dan nog ingewikkelder.
Brussel is van iedereen
Terwijl Luc Spriet zijn verhaal doet, zit hij met een kaart voor zich die bijna de hele tafel bedekt. Erbovenop ligt een dik pak papier met een ingewikkelde tabel die de Brusselse stations moet voorstellen, onderverdeeld per perron. En dat is dan alleen nog maar Brussel. Onder Luc Spriet staan vier kleine teams, die elk een hoek van het land op zich nemen. 'Brussel is van iedereen, want je moet van daaruit beginnen als je een dienstregeling wil laten kloppen. Om je een idee te geven: het is zelfs belangrijk op welk spoor de treinen door de tunnel van Brussel-Centraal rijden. Want stel dat ze op het rechterspoor zitten en na Brussel-Zuid naar links moeten, dan moet je alle sporen kruisen. En daar is gewoon geen tijd voor, er kan in die tunnel geen enkele trein meer bij.'
Nu eens wordt een reistijd langer, dan weer vertrekt een trein enkele minuten later. Elk jaar zijn er wel mensen die liever geen verandering hadden gezien. Luc Spriet weet heel goed dat hij vaak mensen boos maakt. 'Zet mijn adres maar niet in de krant', zegt hij lachend. 'Het is helaas niet mogelijk om iedereen blij te maken, maar we zoeken altijd naar de beste oplossing. Op papier past alles perfect en lopen de treinen geen vertraging op. Het zou maar erg zijn als het in theorie al niet zou kloppen.'
Werken mee berekend
Dat alles in theorie klopt is op zich al een klein mirakel. Spriet: 'Ze hebben weer gewijzigd om te wijzigen, is de kritiek die je dikwijls hoort. Maar dat is niet zo. Je kan je niet voorstellen waarmee we allemaal rekening moeten houden. Als er een snellere trein geleverd wordt, kan de reistijd omlaag. Maar we moeten er dan ook voor zorgen dat hij rijdt over een traject waar het elektriciteitsnet dat kan dragen en dat hij 's avonds aankomt in een depot waar ze erop voorzien zijn om dat type te onderhouden. En hoe langer de trein, hoe langer we moeten stoppen aan het eindstation. Want dan heeft de bestuurder tijd om naar de andere kant van de trein te wandelen én om even naar de wc te gaan.'
Elk jaar veranderen is nodig, vindt Spriet. 'Als er werken zijn op een traject, wordt de reistijd langer. Dat voeren we door in de officiële dienstregeling voor de duur van de werken. Het is beter zo dan maandenlang met vertraging te rijden, nee? Met een beetje geluk mogen de treinen na de werken sneller op dat traject. Dan kan de reistijd meteen fel omlaag.'
Eén minuut afstaptijd
Spriet moet in zijn berekening ook opnemen hoe lang de treinen mogen stilstaan in het station. 'Echte regels zijn daar niet voor, maar we hebben wel een ruw schema. Het zou dom zijn om treinen in elk station vijf minuten te laten staan, want dan verleng je de totale reistijd met een half uur. Twee of drie minuten in een groot station, één minuut in onderstations en 30 seconden in stopplaatsen. Al moet je daar af en toe een reserve tot 1 minuut inbouwen, want de mensen moeten de tijd krijgen om af te stappen. Dat duurt bij dubbeldekkers bijvoorbeeld langer dan bij gewone treinen.'
'We krijgen bijvoorbeeld klachten van reizigers die naar Luik moeten en vinden dat ze te lang stilstaan in Leuven. Maar dat komt omdat de officiële reistijd tussen Brussel en Leuven vier minuten langer is door werken. Op dagen dat ze niet aan het werken zijn, rijden de bestuurders wel tegen volle snelheid en staan ze dus langer stil. Van zodra die werken voorbij zijn, geraken de reizigers plots vier minuten sneller in Luik.'
http://www.nieuwsblad.be/article/detail ... =G5Q316JSD
