Halvering personeelsbestand dreigt bij werkplaatsen NMBSShrek schreef:Een plek waar ze makkelijk miljoenen kunnen besparen is het onderhoud. Momenteel werken er in de CW's veel te veel mensen en toch krijgen ze bijna niets gedaan. Als ze daar orde op zaken stellen (of een deel uitbesteden aan de constructeurs van het materieel...) stijgt de stiptheid van de treinen en daalt de kost van het onderhoud. Alleen moet de belachelijk lage werkdruk natuurlijk een pak omhoog en moeten de arbeiders een stuk flexibeler zijn (en dus geen dagje zitten kaarten omdat een onderdeel niet in voorraad is)
In de werkplaatsen van NMBS Technics in Oostende en Salzinnes loopt sinds twee maanden het BeLean-plan. Het plan moet de efficiëntie en de productiviteit optimaliseren, klinkt het. De eerste cijfers wijzen erop dat het plan vooral een pak banen zal kosten.
Sinds twee maanden wordt in de werkplaatsen (waar het onderhoud van rijtuigen en locomotieven gebeurt) van NMBS Technics in Oostende en Salzinnes door een extern consultingbureau nagegaan op welke manier de efficiëntie en de productiviteit er kunnen verhoogd worden. BeLean, zo heet het globale plan, dat op termijn in alle werkplaatsen van NMBS Technics moet worden doorgevoerd.
Het plan is gebaseerd op “LEAN”, een systeem dat in de jaren 70 ontwikkeld werd voor de Toyota-fabrieken in de VS. “LEAN” werd later ook ingevoerd bij onder andere Airbus en… France Télécom, een bedrijf dat de laatste jaren te maken heeft met een golf van zelfmoorden onder zijn personeel. Dat belooft. “Mensen van 50 jaar oud zullen moeten presteren als jongeren. NMBS Technics wil concurrentieel zijn, maar dan wel zonder daarvoor over de nodige middelen te beschikken”, vat Claudy Deschaepmeester, nationaal secretaris van ACOD Spoor en nationaal verantwoordelijke voor de werkplaatsen, de toestand samen.
Peperduur
“Momenteel wordt enkel gezocht hoe er efficiënter kan gewerkt worden”, zegt Danny Geleyn, gewestelijk secretaris van ACV Transcom Spoor en bij zijn vakbond eveneens nationaal verantwoordelijke voor de werkplaatsen. “Moet het magazijn, bijvoorbeeld, niet verplaatst worden? Kan er niet meer met de computer gedaan worden? Moet het personeel geen mobiele werktafels krijgen… Al dat soort zaken wordt bekeken om de dode periodes op te vullen. Het gaat enkel over efficiënter werken volgens hen, maar wij zien andere zaken in het vooruitzicht.”
Als de NMBS-directie zo’n peperduur consultingbureau inschakelt, kun je er gif op innemen dat er gesnoeid gaat worden in het personeelsbestand, vreest Geleyn. “Ik heb aan Gayetot, de directeur-generaal van NMBS Technics, op de man af gevraagd wat het plan aan tewerkstelling zou kosten. Hij wou daar niet op antwoorden. Nu, via bepaalde kanalen zijn we aan cijfers geraakt, die aantonen dat er wel degelijk jobs zullen sneuvelen.”
Van 380 naar 179
En niet zo’n klein beetje ook. Uit de eerste cijfers van de doorlichting van de werkplaatsen van Oostende en Salzinnes blijkt dat het personeel bijna gehalveerd zou worden. “In Oostende, bijvoorbeeld, werken momenteel 380 mensen, dat zou teruggebracht worden naar 179”, aldus Geleyn. Voor heel NMBS Technics schat hij dat er bijna 2.000 jobs moeten verdwijnen. “Maar dat is natuurlijk niet voor morgen, hè. Het is een visie voor over 7 à 8 jaar.”
‘Toevallig’ loopt het aantal jobs dat verdwijnt ongeveer gelijk met het aantal mensen dat in die periode met pensioen gaat. “Wij denken dus dat de arbeidsplaatsen die verdwijnen door pensionering, in de toekomst nooit meer aangevuld zullen worden. Dan hoeven ze niemand te ontslaan of een andere post aan te bieden.”
Het stopt niet meer
Claudy Deschaepmeester van ACOD ziet in het hele BeLean-plan een manier om de verschillende werkplaatsen tegen elkaar uit te spelen. “De directie wil de werkplaatsen laten concurreren tegen elkaar”, zegt hij. “Dat is een eerste stap. Er wordt bijvoorbeeld tegen de mensen van één werkplaats gezegd: ‘Jullie zijn duurder dan de andere werkplaatsen. Dat moet beter, anders…’ BeLean is een systeem dat de verschillende NMBS-werkplaatsen tegen elkaar uitspeelt. Dat is het gevoel dat ik er momenteel over heb.”
Volgens Danny Geleyn wordt met het plan bovendien de privatisering voorbereid. “Daar moet je niet aan twijfelen”, zegt hij. “Dat zien we aan alles. Bij NMBS Logistics is het aantal personeelsleden op een paar jaar tijd enorm verlaagd. Dat gaat zich overal doorzetten. Daar zijn we bang voor. Het onderhoud in de stations wordt straks geprivatiseerd. In september komt er al een private firma het onderhoudswerk doen in het station van Oostende. Het stopt niet meer, hé. Helaas. Nu we zijn er ons van bewust dat er iets moet veranderen, maar niet op de manier waarop zij het aan het doordrukken zijn.”
Hoe dan wel? “De overheid moet de NMBS dezelfde middelen geven als de privé ter beschikking heeft”, meent Geleyn. “Werkzaamheden aan het spoor worden tegenwoordig allemaal uitgevoerd door onderaannemingen. Onze spoorleggers doen enkel nog de beveiliging. Dat zien we natuurlijk niet graag gebeuren. Hoe komt het dat we dat werk kwijtspelen? Omdat we niet met dezelfde middelen en mogelijkheden kunnen werken. Wij werkten nog met een riek toen de anderen al met kranen over de sporen reden. Het is nu al veel verbeterd, maar het is nog niet hetzelfde.”
Concrete plannen om te reageren tegen het BeLean-plan zijn er nog niet, omdat de resultaten pas na de zomer officieel worden bekendgemaakt. Maar dat de vakbonden de situatie nauwgezet op de voet volgen, lijdt geen twijfel.
