Het Groot Belgisch Treinen Forum

Kan er hier eens iemand uitleggen wat een lightrail onderscheidt van een trein?

Infrastructuur: beiden hebben een eigen bedding, een tram daarentegen kan zijn rails in de straat hebben. Dus strikt genomen is er geen verschil qua infrastructuur tussen een spoorlijn en een lightraillijn (tenzij De Lijn weer aan de afbakening van haar monopoly denkt en met smalspoor voor de dag komt)

Rollend materieel: lichter van gewicht dan normaal treinstel? Lagere snelheid dan gewone trein? Instaphoogte lager (maar is eigenlijk ondergeschikt aan de perronhoogte)?

Het ligt er allemaal maar een beetje aan... Een tram die volledig van ander verkeer is afgescheiden zou ik lightrail noemen. Lichtere treinen die alleen over normaalspoor rijden, zoals Syntus dat in de Achterhoek doet, zou ik lighttrain noemen. Maar het is allemaal een beetje vaag, want de benaming kan ook worden gebruikt voor hybride systemen die bijvoorbeeld deels een treintraject en deels een tramtraject overnemen, zoals nu bij Randstadrail.

De Docklands Light Railway hier in Londen is dan weer gewoon een metro, ondanks de naam.

lightrail is de (vaak negatief gebruikte) benaming voor voertuigen welke niet meer aan de klassieke configuratie voor treinstellen voldoen. Daarmee bedoel ik bakken van ronde de 25 meter, zonder lagevloer en op twee 2-assige draaistellen. Daarvoor kwamen in de jaren 90 meer compacte (goedkopere), lichtere, makkelijke toegankelijkere voertuigen. Ze zouden vooral efficienter inzetbaar moeten zijn op de kleine lijntjes, maar dat zijn ze allang ontgroeit. Omdat de voertuigen zoveel lagevloer moesten zijn, en makkelijk toegankelijk, heeft dit geleid tot een totale herdefenitie van het technisch concept, met losse assen, korte bakken, motor-compartimenten op het dak bijvoorbeeld. Sindsdien zijn de oplossingen om een lichter en makkelijk toegankelijk legio. Omdat deze treinstellen ook veel flexiblere zijn, kunnen ze ook ingezet worden richting het domein van tram en metro. Deze beide producten groeien vanwege dezelfde lagevloer filosofie weer richting de light rail treinstellen. dus het onderscheid wordt steeds minder duidelijk.

Het Talent treinstel van Bombardier bijvoorbeeld was oorspronkelijk een light rail concept, maar rijdt inmiddels in langere en zwaardere configuraties ook regionale en zelf intercity services. Eigenlijk hebben alle producten voor het vervoer van reizigers, op het klassieke intercity verkeer met getrokken rijtuigen en hogesnelheidstreinen na, tegenwoordig lightrail eigenschappen, en dus is de term eigenlijk achterhaald. In Nederland bv omvat het alles van de zwaardere Citadis-tram tot aan de nieuwe sprinter.

het ligt er gewoon aan, wat de klant voor eisen stelt aan het gebruik van de treinstellen en op basis daarvan heeft de fabrikant geleerd om zeer flexibele oplissingen te bouwen, te leveren als semi-tram tot intercity voertuig.

Lightrail is inderdaad een verzamelnaam, maar hoe kom je erbij dat deze vaak negatief gebruikt wordt? In België misschien (zou dat de reden zijn dat het concept in België nog niet is toegepast?), maar elders toch echt niet.

In brede zin is lightrail een verzamelnaam voor alle moderne spoorvervoersconcepten waarbij gebruik gemaakt wordt van lichtgewicht materieel. Alles dat niet meer strikt onder de noemer trein, tram of metro viel, maar een combinatie hiervan was, wordt in dit geval lightrail genoemd.
Dit is een nogal brede definitie en je zou er zodoende zowel de sneltram tussen Utrecht en Nieuwegein/IJsselstein en de Rotterdamse metro/sneltram naar Ommoord en Zevekamp-Nesselande als de LINT-treinen die in de Achterhoek rijden onder kunnen rekenen.

Daarom wordt - in Nederland althans - steeds meer onderscheid gemaakt tussen lightrail in engere zin en lighttrain. Bij een lighttrain is enkel sprake van aanpassing van het materieel en niet van de infrastructuur. Voorbeelden hiervan zijn de spoorlijnen in de Achterhoek van Syntus, waar de LINT-treinstellen rijden, maar ook de S-bahn in het Ruhrgebied. Lightrail in engere zin is een combinatie van trein en tram waarvoor de infrastructuur speciaal wordt aangepast of aangelegd, bijv. de koppeling van een spoorlijn aan de tram of de metro van een stad. Voorbeelden hiervan zijn RandstadRail (koppeling van de voormalige spoorlijnen R'dam Hofplein - Den Haag en de Zoetermeer Stadslijn aan het Haagse tramnet en het Rotterdamse metronet), de nog niet uitgevoerde RijnGouweLijn (koppeling van de spoorlijn Gouda - Alphen a/d Rijn - Leiden aan een nieuw aan te leggen tramlijn door de Leidse binnenstad en verder naar Katwijk en Noordwijk) en het veelgeroemde stedelijke netwerk van Karlsruhe.