http://www.demorgen.be/dm/nl/2461/De-Ge ... iger.dhtmlBrandbrief van een treinreiziger
Drie maanden na de treinramp in Buizingen klaagt Jef Lambrecht de teloorgang van de Belgische spoorwegen aan. De visie op onze mobiliteit zou volgens hem inzet moeten zijn van politiek debat. Jef Lambrecht,oud-journalist van de VRT, over de teloorgang van het spoor.
Ruim drie maanden na de treinramp met 18 doden in Buizingen werd beslist het TBL1+-remsysteem te veralgemenen. Met schaamrood. De spoorwegen zijn decennia lang moedwillig verwaarloosd. Kortzichtig, nu de toekomst van de auto twijfelachtig is. In de zomer van 2008, net voor de crisis begon en de olieprijs piekte tot 160 dollar per vat, voorspelden experts een spoedige stijging tot 200 of 300 dollar.De spoorwegen zijn decennia lang moedwillig verwaarloosd. Het spoor, ooit de trots van het vaderland, is een ruïne
De heilige koe begon op stal te staan. Verslindende wagens vielen in ongenade. Het gevreesde moment dat de vraag naar olie groter wordt dan het aanbod scheen aangebroken. De snel stijgende olieprijs bedreigde de economie. De crisis zorgde voor uitstel. De banken en de auto-industrie, slachtoffers van myopie, werden gered met belastinggeld. Bij het einde van de crisis komt de oliedorst terug en volgt onvermijdelijk een nieuwe steile klim van de prijs. In zijn eerste toespraak als president zei Obama dat Amerika af moet van fossiele brandstoffen.
Omdat ze ons tot gijzelaar maken van de explosieve Golf en de leefbaarheid van de planeet bedreigen. Bij ons ging de discussie over de Lange Wapper voorbij aan de kernvraag: staan we over twintig jaar nog in de file zoals nu of staat alles dan gewoon vergassend stil? Is de auto er dan nog wel? De industrie herpakt zich en concurreert op leven en dood met zuinige en hybride wagens. Een bocht van 180 graden. Een voorlopige oplossing.
Het spoor, ooit de trots van het vaderland, is een ruïne. Dat bleek in Buizingen en is ook zichtbaar waar het koper nog glimt. Hoe vindt iemand de weg naar de sporen in het woud van borden in het schitterende, net niet afgebroken Centraal Station van Antwerpen? Waarom wordt de fabelachtige hal er verstopt achter banieren en reclameborden? De reiziger is als de roker een achterlijke idioot, een prooi voor publiciteit en een kakofonie van ondoorgrondelijke mededelingen voor hij plaats mag nemen in een rijdende stal. En hoe anders, gastvrijer, zou Antwerpen niet ogen was er vandaag nog het ruime, altijd drukke buffet op het straatniveau?
In de crisisjaren dertig ging het spoor resoluut in het offensief en klopte de Belgische industrie de Amerikanen met de snelste trein ter wereld. België, ooit verkoper van rollend materieel aan alle continenten, heeft van zijn trots een schandvlek gemaakt. De gevolgen van verwaarlozing en ontmoediging wegen zwaar.
Oostende
Ik heb mijn trein gemist en moet een uur doodmaken. Het station is een van de mooiste en meest troosteloze van het land. Het doet door zijn torens en zijn ligging denken aan het station van Amsterdam. Dit was de terminus van de noordelijke Oriënt Express, de meest legendarische trein ooit.
Hier werd in de jaren dertig opgestapt met bestemming Istanbul. Het aanpalend hotel is al een eeuwigheid dicht maar de vernielingsdrift heeft tot nog toe de oorspronkelijke structuur van het station gespaard.
Het is koud op het perron. De lokettenzaal is tegenwoordig ook de enige wachtzaal. In het midden staan enkele rijen met plastic zitjes. Ooit stroomde het licht hier binnen door de koepel en de grote ramen, de poorten van de badstad. Jawel, de glazen deuren zijn er nog, maar links daarvan gaan de ramen schuil achter een wand van aluminium en mat glas die een ruimte met lockers afscheidt. Rechts is er een hok voor werktuigen, de rest is dichtgespijkerd met een twintig meter lange schutting die vast zit met een hangslot. Bij de lockers kan een laatste blik op de Mercator of op de ondergaande zon achter de Petrus- en Paulustorens. Kies de juiste hoek, want pal voor een van beide ramen staan op de pui vier forse zuilen opdringerig te glimmen in fluo groen, oranje, violet en van het lichtste, ondraaglijkste blauw.
Ze glanzen over de volle breedte zodat men de stad daarachter moet vermoeden. Dikke tralies, passend bij de gevangenisblauwe brandkastjes binnen. De oorspronkelijke marmeren lambrisering is weg, maar vanaf het aluminium beschot loopt ze plots langs de wand van de lokettenzaal waarvan de koepel wordt gestut door ijzeren zuilen op bijna manshoge sokkels, eveneens van bruin marmer. Onlangs zijn ze met elkaar verbonden door een muisgrijze plaat met rookverbodtekens.
Terminus
Boven de blind gemaakte ramen verrijst achter een hoge glazen boog met blauwe en gele ruitjes de hemel, die in Oostende altijd mooier is. Sommige ruitjes zijn stuk. In de hoek is het stationsbuffet. "Terminus" staat er boven de statige entree. Een aanplakbrief meldt de sluiting per 1 januari 2010. Er brandt geen licht meer, het meubilair is weg. Alleen het plafond met stucwerk is er nog. De mededeling stuurt de lezer naar Panos-Rail op het perron.
Ik loop door de brede gang, nog steeds gelambriseerd met bruin marmer, naar de sporen en ben heel even de koning die elke reiziger zich mag wanen. Rechts op het perron voert een elegante stenen trap naar de Koninklijke wachtzaal, die van Albert I, waar later de stationschef zijn intrek nam. Panos vlakbij. Uit het vuistje. Links bieden de lege ramen van het buffet uitzicht op de sporen. De reizigers rillen op banken tegen de muur.
In het land van Georges Nagelmackers, vader van de Wagons Lits, rijden de treinen door het rood. De spoorwegen zijn er een spons die tot voorbij de laatste druppel is uitgeknepen, een waardeloze lor. Op het eind van de 19de eeuw was elk redelijk dorp verbonden met het grote net en daardoor met de wereld. Dit is het afgeleefd skelet. Van 5.000 km spoor in 1948 resten er nog 3.500. De spoorwegindustrie, ooit een van de grootste werkgevers, is verkocht aan Bombardier en Alstom. Hadden we ze nog, dan beslisten onze wijze, dappere en vooruitziende beleidsmensen ongetwijfeld om dit land, een stadstaat naar omvang en bevolkingsaantal, uit te rusten met een mobiliteitssysteem voor de toekomst. Een metro, bijvoorbeeld. Dat zal vermoedelijk niet gebeuren. Anderen zullen het doen. Wij zullen hun product kopen. Het staat in de sterren geschreven.
17/05/10 10u24
Brandbrief van een treinreiziger
Brandbrief van een treinreiziger
Neen geen vertraging gehad vandaag, heerlijk op tijd en in de trein las ik deze prachtige "DeGedachte" die ik jullie zeker niet wil onthouden:
Re: Brandbrief van een treinreiziger
Bedankt voor het delen.
Ik kan me vinden in een aantal punten van kritiek van Jef Lambrecht, maar het lijkt me dat hij het verleden teveeel ophemelt. Zeker, sommige zaken waren beter, en veel zaken kunnen en moeten beter, maar niet alles is verslechterd, terwijl de teneur daar wel lijkt op aan te sturen.
Ik kan me vinden in een aantal punten van kritiek van Jef Lambrecht, maar het lijkt me dat hij het verleden teveeel ophemelt. Zeker, sommige zaken waren beter, en veel zaken kunnen en moeten beter, maar niet alles is verslechterd, terwijl de teneur daar wel lijkt op aan te sturen.