De toekomst van de trein

[Dieselfreak]

Als je het Belgische spoorwegnet van vadaag vergelijkt met dat van 80 jaar geleden word je bepaald niet vrolijk. Heel wat lijnen zijn verdwenen, en op de nog bestaande lijnen zijn ook heel wat haltes geschrapt. De oorzaak is natuurlijk de komst van koning auto in de tweede helft van de twintigste eeuw, die ervoor gezorgd heeft dat veel minder mensen van de trein gebruik gingen maken.
De laatste tijd lijkt het tij echter wat te keren. Er worden hier en daar stukken lijn en afgeschafte haltes veroverd, en er worden zelfs geheel nieuwe lijnen gebouwd. Het gaat daarbij meestal wel om hogesnelheidslijnen, die grote steden met elkaar verbinden. Hogesnelheidstreinen stoppen meestal alleen in zeer grote steden, en de vervoerbewijzen zijn ofwel duur, ofwel niet flexibel - je moet ze weken of maanden op voorhand kopen, en zijn niet omwisselbaar of terugbetaalbaar. Het lijkt erop dat (goede) treinverbindingen met andere delen van het land meer en meer een voorrecht worden van grote steden. Met de trein in en tussen minder grote plaatsen gaat het gemiddeld genomen nog steeds bergafwaarts.

De vraag is wat er zal gebeuren als er een einde komt aan de (goedkope) olievoorraden. Het einde van het olietijdperk wordt al heel lang voorspeld - in 1950 zou er in 2010 al lang geen olie meer geweest zijn. Maar óóit raakt de olie écht op, want de voorraden zijn logischerwijs eindig, en de natuur heeft er miljoenen jaren over gedaan om die te maken. En wat dan. Voor elektriciteit zijn er alternatieven, zoals wind-, water-, zon-, en kernenergie. Het einde van de fossiele brandstoffen hoeft dus niet het einde van de elektrische trein te betekenen. Een auto kan in theorie ook op elektriciteit rijden, maar een elektrische auto zal nooit hetzelfde gebruiksgemak en comfort bieden als een op benzine of diesel, en zal wellicht ook nooit op heel grote schaal ingezet worden. Wie dat nog niet begrepen heeft, heeft de afgelopen 120 jaar niet opgelet. Er zijn nog enkele andere alternatieven voor auto's, zoals waterstof, biobrandstoffen of perslucht, maar die hebben stuk voor stuk allemaal grote praktische bezwaren - waterstof produceren kost veel energie en de opslag geeft veiligheidsproblemen, het is onmogelijk genoeg biobrandstof te produceren om een miljard wagens te laten rijden, en perslucht maken kost ook veel energie en de energiedichtheid is zeer klein. Hoe je het ook draait of keert, er is gewoon geen gelijkwaardige alternatieve aandrijving voor auto's. Als de olie erg schaars wordt, zal de auto fors terrein moeten inleveren. Voor een vliegtuig zijn er al helemaal geen bruikbare alternatieven.

Bij een trein is dat anders. Een elektrische trein die rijdt op stroom geproduceerd door hernieuwbare bronnen is even gebruiksvriendelijk en comfortabel als een die rijdt op stroom gemaakt met fossiele brandstoffen. Dus kan de trein wél nog toekomst hebben in het post-olietijdperk. Zeker als autorijden heel duur of onpraktisch wordt, en mensen dus gedwongen worden naar alternatieven te zoeken.

Wat denken jullie? Hoe ziet de toekomst van de trein er volgens jullie uit?

[bobke]

Als je het Belgische spoorwegnet van vadaag vergelijkt met dat van 80 jaar geleden word je bepaald niet vrolijk. Heel wat lijnen zijn verdwenen, en op de nog bestaande lijnen zijn ook heel wat haltes geschrapt. De oorzaak is natuurlijk de komst van koning auto in de tweede helft van de twintigste eeuw, die ervoor gezorgd heeft dat veel minder mensen van de trein gebruik gingen maken.
De laatste tijd lijkt het tij echter wat te keren. Er worden hier en daar stukken lijn en afgeschafte haltes veroverd, en er worden zelfs geheel nieuwe lijnen gebouwd. Het gaat daarbij meestal wel om hogesnelheidslijnen, die grote steden met elkaar verbinden. Hogesnelheidstreinen stoppen meestal alleen in zeer grote steden, en de vervoerbewijzen zijn ofwel duur, ofwel niet flexibel - je moet ze weken of maanden op voorhand kopen, en zijn niet omwisselbaar of terugbetaalbaar. Het lijkt erop dat (goede) treinverbindingen met andere delen van het land meer en meer een voorrecht worden van grote steden. Met de trein in en tussen minder grote plaatsen gaat het gemiddeld genomen nog steeds bergafwaarts.

De vraag is wat er zal gebeuren als er een einde komt aan de (goedkope) olievoorraden. Het einde van het olietijdperk wordt al heel lang voorspeld - in 1950 zou er in 2010 al lang geen olie meer geweest zijn. Maar óóit raakt de olie écht op, want de voorraden zijn logischerwijs eindig, en de natuur heeft er miljoenen jaren over gedaan om die te maken. En wat dan. Voor elektriciteit zijn er alternatieven, zoals wind-, water-, zon-, en kernenergie. Het einde van de fossiele brandstoffen hoeft dus niet het einde van de elektrische trein te betekenen. Een auto kan in theorie ook op elektriciteit rijden, maar een elektrische auto zal nooit hetzelfde gebruiksgemak en comfort bieden als een op benzine of diesel, en zal wellicht ook nooit op heel grote schaal ingezet worden. Wie dat nog niet begrepen heeft, heeft de afgelopen 120 jaar niet opgelet. Er zijn nog enkele andere alternatieven voor auto's, zoals waterstof, biobrandstoffen of perslucht, maar die hebben stuk voor stuk allemaal grote praktische bezwaren - waterstof produceren kost veel energie en de opslag geeft veiligheidsproblemen, het is onmogelijk genoeg biobrandstof te produceren om een miljard wagens te laten rijden, en perslucht maken kost ook veel energie en de energiedichtheid is zeer klein. Hoe je het ook draait of keert, er is gewoon geen gelijkwaardige alternatieve aandrijving voor auto's. Als de olie erg schaars wordt, zal de auto fors terrein moeten inleveren. Voor een vliegtuig zijn er al helemaal geen bruikbare alternatieven.

Bij een trein is dat anders. Een elektrische trein die rijdt op stroom geproduceerd door hernieuwbare bronnen is even gebruiksvriendelijk en comfortabel als een die rijdt op stroom gemaakt met fossiele brandstoffen. Dus kan de trein wél nog toekomst hebben in het post-olietijdperk. Zeker als autorijden heel duur of onpraktisch wordt, en mensen dus gedwongen worden naar alternatieven te zoeken.

Wat denken jullie? Hoe ziet de toekomst van de trein er volgens jullie uit?

Ik ben het toch niet helemaal eens wat je over de vervoerbewijzen zegt van hogesnelheidstreinen. Ik stel voor dat je eens naar de site van bv Eurostar gaat en daar zal je zien dat tickets wel omwisselbaar of terugbetaalbaar zijn (weliswaar zal het ticket dan duurder zijn). Je bent niet verplicht je tickets weken of maanden op voorhand te kopen, ge kunt dus evengoed een ticket voor morgen op de Eurostar kopen. Alleen zal het dan wat duurder zijn. Van prijs vind ik, als je ze dus inderdaad weken of maanden op voorhand koopt, wel nog redelijk (goedkoper dan vliegtuig, van auto hangt het af met hoeveel je in de auto zit denk ik).

De olie zal inderdaad steeds duurder worden en inderdaad rijden op fossiele brandstoffen is een luxe als je het vergelijkt met elektrische auto (lange oplaaduren etc) etc. Maar volgens mij zullen de voertuigen steeds zuiniger worden. Ik denk dat men vooral gaat overschakelen naar hybride auto's (voor minder brandstofverbruik), daarnaast zie ik het ook voor me dat er zonnecellen worden geïntegreerd in het dak van de auto waardoor brandstofverbruik nog meer daalt (en dus de olievoorraden trager opgeraken). (mijn conclusie: auto's zullen nog lang op fossiele brandstoffen rijden).

Als gevolg van de steeds zuiniger wordende auto's zal de toekomst van de trein afhangen van de vervoerder zelf. Als ze echt het heft in handen neemt, en het openbaar vervoer hard promoot, klantvriendelijke treinen en een hoge frequentie biedt; dan zal de trein het wat kunnen winnen van de (duurdere wordende) auto. Maar het zal niet in België zijn. De NMBS heeft die doelstelling niet voor ogen en België zal dus altijd een autoland blijven.

[pietje]

De olie zal inderdaad steeds duurder worden en inderdaad rijden op fossiele brandstoffen is een luxe als je het vergelijkt met elektrische auto (lange oplaaduren etc) etc. Maar volgens mij zullen de voertuigen steeds zuiniger worden. Ik denk dat men vooral gaat overschakelen naar hybride auto's (voor minder brandstofverbruik), daarnaast zie ik het ook voor me dat er zonnecellen worden geïntegreerd in het dak van de auto waardoor brandstofverbruik nog meer daalt (en dus de olievoorraden trager opgeraken). (mijn conclusie: auto's zullen nog lang op fossiele brandstoffen rijden).

Als gevolg van de steeds zuiniger wordende auto's zal de toekomst van de trein afhangen van de vervoerder zelf. Als ze echt het heft in handen neemt, en het openbaar vervoer hard promoot, klantvriendelijke treinen en een hoge frequentie biedt; dan zal de trein het wat kunnen winnen van de (duurdere wordende) auto. Maar het zal niet in België zijn. De NMBS heeft die doelstelling niet voor ogen en België zal dus altijd een autoland blijven.

Hier treed ik je bij, de olie zal ooit opgeraken, maar niet van vandaag op morgen, eerst zal die stelselmatig duurder worden, zodat andere energiebronnen misschien een betere kans krijgen.
Tevens moeten we ooit beseffen dat het allesbehalve economisch is om met de caravan naar Spanje, Italië,... te blijven rijden elke zomer.
Het is niet dat in die landen geen hotels/appartementen staan.
Ook vliegtuigreizen van minder dan 1000 km zijn eigenlijk niet verdeigbaar.
Dat noem ik excessen die er als eerste uit moeten, en dat zal gebeuren indien de brandstof blijft duurder worden.

We zullen in de komende decennia meer en meer elektrisch gaan rijden denk ik, of het nu met hybride, volledig elektrische of eender welke andere manier is weten we nu nog niet.

De trein (eigenlijk het gehele OV) heeft op dat vlak wel een streepje voor, maar dan zal men toch uit een ander vaatje moeten tappen dan men de laatste 50 jaar gedaan heeft, en beginnen met te kijken wat de (potentiële) reiziger eigenlijk wenst.

[Dieselfreak]

Ik ben het toch niet helemaal eens wat je over de vervoerbewijzen zegt van hogesnelheidstreinen. Ik stel voor dat je eens naar de site van bv Eurostar gaat en daar zal je zien dat tickets wel omwisselbaar of terugbetaalbaar zijn (weliswaar zal het ticket dan duurder zijn). Je bent niet verplicht je tickets weken of maanden op voorhand te kopen, ge kunt dus evengoed een ticket voor morgen op de Eurostar kopen. Alleen zal het dan wat duurder zijn. Van prijs vind ik, als je ze dus inderdaad weken of maanden op voorhand koopt, wel nog redelijk (goedkoper dan vliegtuig, van auto hangt het af met hoeveel je in de auto zit denk ik).

Eerst zeg je dat je het niet helemaal met me eens bent, maar daarna eigenlijk precies wat ik schreef: dat je bij hogesnelheidstreinen de keuze hebt tussen ófwel een duur en flexibel biljet, ofwel een goedkoop, maar inflexibel ticket.

Maar volgens mij zullen de voertuigen steeds zuiniger worden.
- KNIP -Als gevolg van de steeds zuiniger wordende auto's zal de toekomst van de trein afhangen van de vervoerder zelf.

Auto's worden níet zuiniger. Het is interessant deze artikels eens te lezen:
De 2CV: een groene auto uit 1949
Elektrische auto rijdt precies even ver als honderd jaar geleden

Er worden inderdaad technieken ontwikkeld om het verbruik van wagens te verminderen. Dat vertaalt zich echter níet in auto's die minder verbruiken, maar wél in steeds grotere, snellere en van meer elektronica voorziene wagens die - ongeveer - evenveel verbruiken. Vergelijk maar eens een doorsnee wagen uit 1970 met een gemiddelde auto van nu. Leg de zetels van die laatste plat en je kunt er met de auto uit 1970 in rijden.

[Steven]

die auto's verbruiken wel minder, de auto's van nu hebben zoveel opties en tralala aan boord die er vroeger niet was die auto's wegen dus zwaarder.

Neem nu mijn Ford Fiesta als je beziet wat die allemaal meesleurt, vele zaken waren op die eerste diesels niet te krijgen en waren bijgevolg niet aanwezig. Het is dus perfect mogelijk dat het verbruik niet veranderd is in L/100km maar wel naar gewicht toe. Diezelfde Fiesta van nu is eenmaal zwaarder als het eerste dieselmodel. Of denk je geen extra verbruik te hebben door
airbags
airco
brandstofonderbrekers
en nog vele andere zaken die vroeger totaal niet in een auto aanwezig waren.
moest je dezelfde motoren van toen in onze huidige wagens steken je zou het verbruik wel zien stijgen.

[Dieselfreak]

Maar het gaat er dus om dat ik het niet eens ben met de bewering: "Auto's worden steeds zuiniger, dus zullen ze nog lang op fossiele brandstoffen blijven rijden." Want ze wórden in de praktijk niet zuiniger. Het absolúte verbruik daalt niet. Tenzij de snelheid en het gewicht terug fors verminderd zouden worden, maar dat zie ik nog niet snel gebeuren.

[bobke]

Maar het gaat er dus om dat ik het niet eens ben met de bewering: "Auto's worden steeds zuiniger, dus zullen ze nog lang op fossiele brandstoffen blijven rijden." Want ze wórden in de praktijk niet zuiniger. Het absolúte verbruik daalt niet. Tenzij de snelheid en het gewicht terug fors verminderd zouden worden, maar dat zie ik nog niet snel gebeuren.

Ja inderdaad, het absolute verbruik daalt niet. Ik denk wel dat in de toekomst het absolute verbruik zal dalen per consument (maar doordat het aantal auto's blijft stijgen, ja dan zal het totale verbruik niet dalen en zal de uitputting van de olievoorraden het minder lang rekken in de toekomst), door gebruik te maken van hybride, zonnecellen, lichtere materialen (kunststof), etc. Of ja, dat hoop ik toch, want er zijn toch heel wat dingen die op fossiele brandstoffen werken en zeer moeilijk vervangbaar (zowel geografisch als theoretisch etc) zijn door alternatieve energiebronnen.