Interieurverlichting van treinen in het stoomtijdperk

[Dieselfreak]

Tegenwoordig hebben alle treinen elektrische interieurverlichting. Maar hoe zat het met de verlichting van treinen in de 19de eeuw, toen er nog (bijna) geen elektrisch licht was? Zaten reizigers 's nachts dan in het donker? Of was er verlichting door middel van kaarsen/olielampen/gaslicht,...? In welk jaar werd in België de eerste elektrische treinverlichting ingevoerd en op welk materieel? Er hebben nog tot in het jaar 1966 stoomtreinen in reguliere dienst gereden op de Belgische spoorwegen, dus in een tijd dat elektrisch licht al alomtegenwoordig was, waren de rijtuigen die toen door stoomlocs getrokken werden van elektriciteit voorzien?

[Shrek]

Elektrische verlichting wordt al heel lang gebruikt hoor, vroeger had elke wagon een eigen generator (hij gebruikte dus de trekenergie van de locomotief om elektriciteit te maken). Het zou mij niet verbazen moest de elektrische verlichting op de treinen er al zijn van voor de tijd dat er overal een elektriciteitsnet lag.

[Dieselfreak]

vroeger had elke wagon een eigen generator (hij gebruikte dus de trekenergie van de locomotief om elektriciteit te maken).

Die generator werd aangedreven door de wielen? Dan was er dus geen stroom als de trein stilstond?

[loic1811]

met een soort cardan as denk ik en zo een generator kan wel wat stroom opslaan dus waarschijnlijk was er nog licht wel niet voor een uur maar toch voor een tijdje (denk ik toch )

[Shrek]

vroeger had elke wagon een eigen generator (hij gebruikte dus de trekenergie van de locomotief om elektriciteit te maken).

Die generator werd aangedreven door de wielen? Dan was er dus geen stroom als de trein stilstond?

Er bestaat natuurlijk ook zoiets als een batterij, zeker voor verlichting kan dat gerust een tidjje werken zonder voeding. Maar zo vreemd is dat systeem toch niet? Ik herinner mij uit de jaren 90 nog de treinen naar Neerpelt en De Panne die via generatoren werden voorzien van verlichting. En de huidige historische treinen van de NMBS en het TSP werken ook zo.

[Dieselfreak]

Er bestaat natuurlijk ook zoiets als een batterij, zeker voor verlichting kan dat gerust een tidjje werken zonder voeding.

Maar bestonden er al degelijke batterijen in de begintijd van het elektrisch licht, eind 19de eeuw? En batterijen zijn ook niet goedkoop, toch?

[Shrek]

Er bestaat natuurlijk ook zoiets als een batterij, zeker voor verlichting kan dat gerust een tidjje werken zonder voeding.

Maar bestonden er al degelijke batterijen in de begintijd van het elektrisch licht, eind 19de eeuw? En batterijen zijn ook niet goedkoop, toch?

In de hoogdagen van het stoomtijdperk werd er niet op een frank meer of minder gekeken, geld genoeg in die jaren
Zoals op vele andere plaatsen denk ik dat ook in de spoorwegen de elektrische verlichting zeer snel opgang gemaakt heeft begin 20e eeuw. Daarvoor was het natuurlijk met gas of kaarsen.

[etoile du nord]

Elke stoomlok had een stroomgenerator voor z'n eigen licht en dat van de trein ; ik denk dat ie dus ook gebruikt werd om batterijen op te laden
Dus vanaf een lok onder stoom stond , had je elektriciteit !

[Dieselfreak]

Zoals op vele andere plaatsen denk ik dat ook in de spoorwegen de elektrische verlichting zeer snel opgang gemaakt heeft begin 20e eeuw. Daarvoor was het natuurlijk met gas of kaarsen.

Ik neem aan dat daardoor nog wel eens brand ontstond in het rijtuig, zeker aangezien die toen bijna helemaal van hout waren?

[Hobbes]

Zoals op vele andere plaatsen denk ik dat ook in de spoorwegen de elektrische verlichting zeer snel opgang gemaakt heeft begin 20e eeuw. Daarvoor was het natuurlijk met gas of kaarsen.

Ik neem aan dat daardoor nog wel eens brand ontstond in het rijtuig, zeker aangezien die toen bijna helemaal van hout waren?

Gas zal volgens mij zeker niet gebruikt zijn, waar ga je dat opslaan? Ik meen ergens gelezen te hebben dat men pertroleumlampen gebruikte als verlichting in de trein.
Dat lijkt me ook de meest praktische en veilige oplossing.

[dentheo]

Is misschien gek maar ik heb ooit ergens iets gezien van gastank onder rijtuigen...

[wattman]

De verlichting met samengeperst gas, die men in Engeland reeds in 1857 had beproefd, werd, in 1860, in de U.S.A. algemeen gebruikt. Vanaf 1863 werd ze eveneens aangewend in Duitsland, België, Italië en Frankrijk. In het stelsel van Pintsch, het meest verspreide, was elk rijtuig uitgerust met een reservoir gevuld met lichtgas of mineraal oliegas (rijk gas). Dat gas werd in die reservoirs gestuwd onder een druk van 20 kg. per cm². Tijdens de rit compenseerde een régulateur de drukdaling die het gevolg was van het verbruik. Sommige stations beschikten over een compressie-installatie van waaruit leidingen vertrokken naar de perrons. Op deze leidingen waren speciale kranen aangebracht waarop rubberen slangen werden geplaatst die met hun andere uiteinde aan het reservoir van de rijtuigen waren verbonden. Een bediende die men « wagenaansteker » of « gasstoker » heette, liep over de daken van de trein en ontstak, langs boven, de lampen met behulp van een toorts.

http://rixke.tassignon.be/spip.php?article255&lang=fr

Voorts:

Ook spoorrijtuigen werden met gas verlicht. In Nederland werd treingaslicht tussen 1870 en 1890 ingevoerd. In 1957 werden de laatste wagons van elektrisch licht voorzien en konden de Nederlandse Spoorwegen hun gasfabriek sluiten.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Gaslicht

Voorts:

[Shrek]

Elke stoomlok had een stroomgenerator voor z'n eigen licht en dat van de trein ; ik denk dat ie dus ook gebruikt werd om batterijen op te laden
Dus vanaf een lok onder stoom stond , had je elektriciteit !

Ben je daar zeker van? Die oude rijtuigen hebben toch geen elektrische koppelingen?

[trainfreak]

Elke stoomlok had een stroomgenerator voor z'n eigen licht en dat van de trein ; ik denk dat ie dus ook gebruikt werd om batterijen op te laden
Dus vanaf een lok onder stoom stond , had je elektriciteit !

Ben je daar zeker van? Die oude rijtuigen hebben toch geen elektrische koppelingen?

Volgens mij bleef de stroom op de stoomloc voor het gebruik daar (lichten en misschien al eventuele pompen?)

[dentheo]

Het zou mij niet verbazen moesten de stoomloks ook tot 1880, ofzo, zonder electrisch licht gereden hebben.