Traffic Control, 09.05.2009

[Molenbruch Y.]

Dag,

Hieronder lees je een reportage over de excursie van TreinTramBus, met o.a. een bezoek aan Traffic Control.

Groeten,


Vandaag profiteren we van een unieke kans, ons aangeboden door de Bond van Trein-, Tram- en Busgebruikers (tegenwoordig kortweg TreinTramBus genoemd). Er staat namelijk een hoogst interessante daguitstap naar Brussel op het programma, met als hoofdactiviteit een rondleiding doorheen het hart van het Belgisch treinverkeer: Traffic Control. Verder bezoeken we in de namiddag het nieuwe Weststation, dat nu reeds een belangrijke schakel in het geherstructureerde metronet is, en waar er in de toekomst bovendien aansluiting met de voorstadtreinen van het GEN geboden zal worden. Ten slotte komen ook de tramliefhebbers aan hun trekken, en daarmee doel ik op een gratis ritje in historisch materieel van het trammuseum te Woluwe. De deskundige begeleiding door Kees Smilde en Stefan Stynen garandeert een vlekkeloos verloop van deze topexcursie, waarvan je hieronder een uitgebreid verslag leest.

Alle deelnemers worden uiterlijk om kwart over negen in de inkomhal van het Zuidstation verwacht, en dus moeten we vroeg uit veren. De planner suggereert vertrek in Bilzen om 07:10, maar ik bouw toch liever enige reserve in met IR c 2928 (Bilzen 06:52 – Aarschot 07:36). Doordat we onze overstap verschuiven van Hasselt naar Aarschot kunnen we bovendien op het grootste deel van het traject nog terugvallen op L 2478, moest er zich onderweg iets voordoen. Gelukkig mag dat noodscenario opgeborgen worden, aangezien AM B 352 zich keurig van haar taak kwijt. Dat kan niet gezegd worden van de vrouwelijke TBG: de knip in ons biljet geeft aan dat we in trein 481 zouden zitten (Maastricht 10:09 – Brussel-Zuid 11:36, N67), en haar informatie voor de onwetende reizigers is van bedenkelijke kwaliteit. Maar goed, we komen amper 2 minuutjes te laat aan in Aarschot.

Daar hebben we aansluiting met L 2856 (Aarschot 07:41 – Leuven 07:55), verzekerd door AM B 384. De trein komt met enige vertraging binnengereden, waarschijnlijk te wijten aan werkzaamheden ter hoogte van Heist-op-den-Berg. Ondanks het vroege uur wordt het zoeken naar de schaarse nog vrije zitplaatsen, te midden van o.a. twee mountainbikers die blijkbaar de weg naar het bagageruim niet hebben gevonden. De TBG laat hen begaan, maar maakt zich wel verdienstelijk door een overzicht om te roepen van de nipte aansluitingen in Leuven (we zijn immers 5 minuten te laat), mét vermelding van de perrons. Een klein gebaar dat ongetwijfeld door de reizigers geapprecieerd wordt.

Toch kunnen we ons al bij al nog op het gemak naar spoor 1 begeven, want de 4 AM 96’s van IC E 1529 (Leuven 08:02 – Brussel-Zuid 08:30) komen in de verte pas aangereden. Op een of andere manier is er blijkbaar een bicourant exemplaar in de samenstelling terechtgekomen (467), maar wij verkiezen toch maar de 560 (het achterste motorstel, dat als enige vanuit Liège-Guillemins komt). De rode stickers op de ramen vertellen ons dat een deel ervan gereserveerd is voor de scouts van Binche, die deze trein zullen gebruiken vanaf Brussel-Zuid. In de tussentijd mogen we er dus wel nog plaatsnemen, en zien we de vertraging uiteindelijk oplopen tot zo’n 3 minuten.

De ontvangst bij Infrabel is duidelijk met uiterste zorg voorbereid: zowel voor als na de rondleiding krijgen we croissants, broodjes, gebak en drankjes aangeboden. We worden er toegesproken door Jos Decelle, een gedreven en gepassioneerde man die zich gedurende de voorbij 35 jaar opgewerkt heeft van klerk tot manager in Traffic Control. Op overtuigende wijze licht hij de 3 belangrijkste doelstellingen van Infrabel toe: veiligheid, stiptheid en communicatie. Al gauw wijken we af van de voorziene powerpointpresentatie en het geplande tijdschema, maar zo ontstaan er wel interessante discussies over de belangrijkste knelpunten in de treindienst en de daarvoor te treffen maatregelen. Een uurtje later dan voorzien gaan we naar het seinhuis, waar we toelichting krijgen bij de grotendeels geïnformatiseerde handelingen die verkeersleiders treffen om de lichtseinen en de wissels voor iedere trein in de juiste stand te zetten, alsook kennismaken met de omroepster vanwie de stem op dat moment doorheen het Zuidstation galmt. Daarna bekijken we in Traffic Control de techniek waarmee men alle vertragingen klasseert en beargumenteert, en in geval van storingen in het treinverkeer nieuwe rijpaden uitstippelt in real time. Nu alleen nog de communicatie via de website railtime.be in vlekkeloos Nederlands en zonder gallicismen opstellen, en dan is iedereen tevreden. Desondanks beïnvloed dit bezoek mijn opvatting van Infrabel erg positief, en doet het mij plezier te zien dat er weldegelijk mensen zijn die zich de klok rond met hart en ziel inzetten voor een kwalitatief hoogstaand openbaar vervoer.

Na de lunch rijdt motorstel 185 ons over metrolijn 2 (Zuidstation 13:48 – Weststation 13:52) via het recent vervolledigde ringspoor tot in het Weststation, zij het 6 minuten later dan voorzien in de dienstregeling. Daar zijn nog grote infrastructuurwerken gaande, met als bedoeling tussen de 2 metrobeddingen (van resp. de lijnen 2/6 en 1/5) in december reeds een treinstation te kunnen openen. De CR-treinen vanuit Dendermonde zullen er dan twee maal per uur halthouden, met verdere uitbreiding van de bediening naarmate het GEN-project vordert.

Oorspronkelijk zouden we vervolgens het trammuseum in Woluwe bezoeken, ware het niet dat al het tentoongestelde materieel vandaag in de reguliere dienst wordt ingezet ten gelegenheid van de festiviteiten rond ‘100 jaar tram in Stokkel’. Uiteraard belet niets ons om zelf ook zo’n ritje te doen, al moeten we daarvoor wel naar de andere kant van de stad. Die etappe leggen we echter vlot af met metro 1 (Weststation 14:25 – Montgomery 14:40), en we zitten bovendien in een nieuw zesledig BOA-motorstel (6191).

De historische tram doet dienst op lijn 39 en trekt aardig wat volk, al heeft dat waarschijnlijk wat te maken met z’n ruime vertraging én met de gratis toegang. We zitten (of beter: staan) in een bijwagen die het nummer 2004 draagt en waarvan het interieur uiteraard nog grotendeels in hout afgewerkt is. Ik kan een blik werpen op de dienstfiche van de deurwachter, en daaruit blijkt dat dit officieel rit 15 (Montgomery 14:49 – Stokkel 15:12) is, en zo tel ik 17 minuten vertraging bij aankomst te Stokkel. Daar vindt er een gezellig volksfeest plaats, met als blikvangers een gevarieerde markt en een uitstalling van oldtimers (trams, auto’s en boerenpaarden). Vanavond laat zal deze (vandaag althans) verkeersvrije buurt trouwens baden in een zee van vuurwerk, maar daar kunnen we helaas niet op wachten. Hier nemen we dus afscheid van de groep, die in uitgedunde hoedanigheid nog richting Ban-Eik zal sporen. Toch is deze leerrijke dag nog niet ten einde, want we hebben uiteraard nog een lange terugrit naar Limburg voor de boeg.

Ik sprak er nog over met Jos Decelle: te krappe aansluitingen, zoals de overstap van 3 minuten in Hasselt tussen de IC E vanuit Knokke en de IR c richting Liège-Guillemins. Infrabel moet deze blijkbaar verplicht tolereren (het is de NMBS die de dienstregeling opstelt) omdat er zich theoretisch geen probleem stelt, maar in de praktijk gaat het nagenoeg altijd mis. De IC E loopt bij de ontkoppeling te Landen steevast vertraging op, maar de IR c kan in Hasselt niet wachten zonder die vertraging door te geven aan zijn tegentrein, door het enkelsporige baanvak bij Liers. In de omgekeerde richting stelt zich dan een gelijkaardig probleem: de IC E moet te lang wachten in Hasselt, waardoor hij niet op tijd in Landen aankomt om zijn tegentrein het enkelspoor van lijn 21 te laten oprijden. Zo zitten we uiteraard in een oneindige cirkel, waardoor het merendeel van de aansluitingen verloren gaan. Wij wagen het er dus maar beter niet op, en daarom mikken we op IC A 515 (Brussel-Centraal 17:01 – Liège-Guillemins 18:00). Vanwege de drukte vertrekken we uit voorzorg tijdig met metro 1 (Stokkel 16:10 – Centraal Station 16:28), en we komen zelfs nog een minuutje te vroeg aan.

Om de wachttijd wat te verkorten, besluiten we al een eindje op te schieten met L 3665 (Brussel-Centraal 16:42 – Leuven 17:21). Dat mag zonder meer, omdat je met een biljet vanuit ‘zone Brussel’ ook te Vorst-Zuid of Schaarbeek kan zijn opgestapt. Toch breekt die keuze ons uiteindelijk zuur op: de bestuurder van AM 731 rijdt zodanig traag dat we op dit korte traject al gauw 7 minuten vertraging bij elkaar sprokkelen, al heeft ook de nogal lome TBG daar zeker een aandeel in (hij laat de trein telkens veel langer dan nodig stilstaan). Je raadt het natuurlijk al: de IC-trein richting Eupen vertrekt te Leuven vlak voor onze neus. Gelukkig is het nog aangenaam terrasjesweer en worden we bovendien ‘opgefleurd’ door de humor van de toiletdame in het station, die je op z’n minst ongewoon mag noemen. De humor, welteverstaan.

Een uurtje later rijden we dan toch de hogesnelheidslijn op in IC A 516 (Leuven 18:27 – Liège-Guillemins 19:00), waarvan de 12 I11-rijtuigen geduwd worden door HLE 1356. Het wordt een vlotte, geruisloze, maar eveneens geschiedenisloze rit die we met twee minuten vertraging beëindigen. Niet dat we die onderweg oplopen (daarvoor is de dienstregeling net iets té ruim); de trein vertrekt gewoon al 3 minuten te laat in Leuven.

Toch komt de overstap op IR c 2941 (Liège-Guillemins 19:08 – Bilzen 19:52) nooit in gevaar: AM B 425 staat ons keurig op te wachten op spoor 7. De trein geeft een nogal lege indruk, afgezien van een koppel wandelaars dat naast ons luidkeels een excursie naar de Hoge Venen plant, al strubbelen ze blijkbaar aardig met de beperkte weekenddienst van de TEC. Even later ziet een of andere attente bediende in Traffic Control ongetwijfeld het zwarte lijntje dat onze trein voorstelt vanaf Liers afwijken van zijn normale dienstregeling, en de verklaring daarvoor kan je in dit geval natuurlijk al raden (tot mijn ergernis, zoals eerder uitgelegd). We zullen die vertraging van 3 minuten uiteraard niet meer weggewerkt voor onze aankomst in Bilzen, het eindpunt van deze hoogdag voor treinliefhebbers.

Enkele foto's vind je op mijn blog: spoorneus.skynetblogs.be

[Trammist]

Ik was erbij!

[groentje]

Dat Jos Decelle gedreven is, is wel het minst wat je kan zeggen. Welke hoge pief zou voor een bende gebruikers zijn zaterdagvoormiddag komen opofferen? Een beetje showbeest wel, maar het hart op de juiste plaats, dat klopt.
En dat jij erbij was, Trammist, dat weten we ondertussen

[rvdborgt]

Een uurtje later rijden we dan toch de hogesnelheidslijn op in IC A 516 (Leuven 18:27 – Liège-Guillemins 19:00), waarvan de 12 I11-rijtuigen geduwd worden door HLE 1356. Het wordt een vlotte, geruisloze, maar eveneens geschiedenisloze rit die we met twee minuten vertraging beëindigen. Niet dat we die onderweg oplopen (daarvoor is de dienstregeling net iets té ruim); de trein vertrekt gewoon al 3 minuten te laat in Leuven.

De buffer in de dienstregeling is veel groter dan 3 minuten. Ik ben onlangs nog in 27 minuten van Luik naar Leuven gekomen. In jouw geval zou ik zeggen dat de machinist behoorlijk heeft getreuzeld.

Groetjes,
Rian

[Steven]

De bestuurder moet daarom niet treuzelen, een paar uitschakelingen die er voor zorgen dat de maximum snelheid niet altijd kan gereden worden. Een beperking door de tbl2 installatie, zoveel redenen die er voor kunnen zorgen dat een trein niet steeds zijn maximale snelheid zal rijden op plaatsen waar het anders wel kan. Een bestuurder die opzettelijk gaat treuzelen (als er geen reden voor is) is aan het zondigen. Een trein veilig, comfortabel en volgens de voorziene uurregeling van a naar b brengen behoren tot de reglementering.

[Molenbruch Y.]

Dag,

We kwamen inderdaad nogal traag op gang in Leuven, maar ik weet niet wat precies de reden was. De snelste rit Luik - Leuven die ik ook meemaakte legden we af in 27,5 minuut.

Groeten,

[Molenbruch Y.]

Nu alleen nog de communicatie via de website railtime.be in vlekkeloos Nederlands en zonder gallicismen opstellen, en dan is iedereen tevreden. Desondanks beïnvloed dit bezoek mijn opvatting van Infrabel erg positief, en doet het mij plezier te zien dat er weldegelijk mensen zijn die zich de klok rond met hart en ziel inzetten voor een kwalitatief hoogstaand openbaar vervoer.

Met het schaamrood op de wangen moet ik mezelf verbeteren: net na mijn klacht over de taalfouten op railtime.be maak ik zelf een dikke dt-fout door 'beïnvloed' zonder 't' te schrijven. Waarvoor excuses.

Groeten,