za 21.11.09 (ledendag TTB)

[Molenbruch Y.]

Dag,

Vandaag organiseert TreinTramBus haar jaarlijkse ledendag, dit keer in het Centraal Station van Antwerpen. Dankzij Erik Heylen kunnen we terecht in de cafetaria van het spoorwegpersoneel, van waaruit men (achter een glazen wand) een prachtig zicht heeft op het niveau -1 van het monumentale gebouw. Deze samenkomst staat volledig in het teken van voorstadsverkeer in de sinjorenstad, met o.a. een debat en een verkenning op het terrein. Voor amper 15 euro krijgen we er nog een maaltijd bovenop; de gezelligheid is gratis. Hieronder een verslag van het evenement en de verplaatsing.

Er wordt dit weekend gewerkt in Glons, zodat IR c 2929 (Bilzen 07:52 – Antwerpen-Centraal 09:17) deels door bussen vervangen is. Hoewel deze treinrit daardoor concreet pas vanuit Tongeren vertrokken is, word ik in Bilzen 20 minuten te laat opgepikt door AM B 367. Begrijpe wie begrijpen kan. De TBG is een Franstalige die zich beperkt tot een paar geforceerde standaardformules bij het omroepen, maar hij is niet bekwaam om de reden van de vertraging in het Nederlands erbij te vermelden. De aansluitingen in Hasselt en Aarschot zijn natuurlijk om zeep (tot ergernis van o.a. een reiziger die zo zijn vlucht in Zaventem dreigt te missen). Afwachten of de nieuwe stoptrein vanaf 13 december heil brengt. De trein zit net iets te vol met jonge gezinnetjes om het gezellig te kunnen maken, zeker als de kindjes in de gaten krijgen dat ze uiteindelijk nog 14 minuten langer dan voorzien zullen moeten aftellen naar de grote Sinterklaasshow in het Sportpaleis. Blijkbaar heeft men intussen ingezien dat het spoortechnisch niet verstandig is om de IR c in Antwerpen-Centraal naar niveau -2 te sturen, want we komen een verdiep hoger aan.

De stiptheid van de catering in de NMBS-cafetaria is blijkbaar afgestemd op die van de treinen, want ook de ontvangstkoffie heeft wat vertraging. We nemen dus alvast plaats voor het welkomstwoordje van voorzitter Frans Dumont, alsook voor de onthulling van de eerstkomende excursies door Erik Heylen (er staat bijvoorbeeld een kennismaking met het nieuwe OV-aanbod in Noorderkempen gepland). Dan overloopt Jan Vanseveren nog eens kort de projecten die ons vorig jaar in de ban hielden, waarna Jacques Peeters het LiRa-plan van de werkgroep Antwerpen toelicht.

Rond 11u10 zijn we dan aan een korte pauze toe: de koffie is intussen gemalen, en de geur heeft Kathleen Van Brempt ongetwijfeld aangetrokken. Zij is één van de panelleden in het nuvolgende debat, waaraan ook Jacques Peeters, Herman Welter (spoorwegjournalist) en Peter Meukens (Spartacusplan) deelnemen. Voer voor discussie is dus de ontwikkeling van een Antwerps voorstadsnet, dat een geïntegreerd concept moet worden waarin trein, lightrail, tram en bus elkaar naadloos aanvullen. Daarbij speelt ‘doorstroming’ een cruciale rol. De huidige trams halen amper een gemiddelde snelheid van 20 km/u, omdat er te weinig verkeerslichtenbeïnvloeding is, omdat het in- en uitstappen te lang duurt door de onaangepaste perrons, en omdat ze elkaar zelfs op afgescheiden busbanen nog voor de voeten rijden, enzovoort. Versnelling van de rittijden door op deze knelpunten in te spelen is in eerste instantie een goedkope besparing, die het materieel efficiënter inzetbaar maakt. Volgens het LiRa-plan kan de heropening/opwaardering van een aantal spoor- en lightraillijnen (bv. voor de havenontsluiting of een vlottere bereikbaarheid vanuit de noordelijke stadsrand) eveneens soelaas bieden, zelfs om meer bussen uit het stadsnet te weren: pendelaar zijn immers bereid onderweg op dergelijk spoorvervoer over te stappen als hen dat een significante tijdwinst oplevert, zo blijkt uit de praktijk. Ex-minister Van Brempt beaamt dat het, na decennialang onderzoek, nu hoog tijd is dat men (politieke) knopen doorhakt om één proeftraject op korte termijn te kunnen exploiteren. Dat zij daar in haar ambtstermijn niet in geslaagd is, wijt ze onrechtstreeks aan de verdeling van samenhangende bevoegdheden over verschillende posten en niveaus. De socialiste maakt weliswaar een geïnteresseerde indruk, maar wanneer er vervolgens door het publiek enkele vragen worden gesteld over aanleunende onderwerpen (zoals het GEN in Brussel), laat ze hier en daar toch een serieuze steek vallen.

Na het middagmaal leggen we een stadsrondrit af in twee afgehuurde PCC’s. We verkennen een aantal recente verlengingen van het tramnet, terwijl we speuren naar bovengrondse inplantingen die de nooitgebruikte metrotunnels (velen staan al decennialang leeg) camoufleren, of moet ik ‘verraden’ gebruiken. In het voorjaar waren deze kokers trouwens voor één keertje eens uitzonderlijk toegankelijk voor het grote publiek, in afwachting van een werkelijke ingebruikname. Aan het eindpunt van tram 6 rijden we door een loods waar de trams gestationeerd kunnen worden. Dat we de eerste reizigers ooit zijn die deze eer te beurt valt, wordt even later pijnlijk geïllustreerd als de ‘baanbreker’ met een plotse schok het borduur raakt. Niet geladen trams liggen immers iets hoger, zodat ze hier normaal probleemloos passeren. We moeten er dus allemaal even uit, om vervolgens onze rit te kunnen verderzetten richting Sportpaleis. Zoals gezegd maakt Sinterklaas daar vandaag zijn intreden, met de nodige toeschouwers uiteraard. Het verkeer in de ruime omgeving is volledig gestremd; iedereen vraagt zich af wie het nog kan opbrengen om zich hier met de auto te wagen. Onze tramrit eindigt een dikke twintig minuutjes later dan voorzien, wat in deze situatie nog een puike prestatie is.

Door omstandigheden hebben we het dessert van vanmiddag nog tegoed. Nadat de zoete gebakje vlotjes binnengespeeld zijn, wordt er nog wat gediscussieerd over de nieuwe dienstregeling (er is stof genoeg, zoals steeds), en rond half zes is het dan weer tijd om huiswaarts te keren. Het wordt alvast uitkijken naar de editie van volgend jaar, wanneer onze bond haar 25ste verjaardag viert.

Tot mijn ontsteltenis moet ik vaststellen dat IR c 2917 (Antwerpen-Centraal 17:43 – Bilzen 19:10) weeral kampt met overbezetting, een structureel probleem op deze verbinding, dat eenvoudig kan worden opgelost door systematisch met 2 AM B’s te rijden. Voor plaatsgebrek in het weekend, wanneer massa’s materieel op stal staat, is er toch geen enkel excuus? Tot op heden moet stel 367 (nogmaals) het dus nog alleen doen; ik bemachtig hetzelfde plekje als vanochtend. Merk op dat er t.g.v. de werkzaamheden een slag korter gekeerd kan worden dan normaal. De rit verloopt in die mate probleemloos dat zelfs de IC E ons op tijd treft in Hasselt, al belet dat natuurlijk niet dat mijn statistieken het gebruikelijke tekort in de verdere dienstregeling aangerekend krijgen. De vertraging bij aankomst in Bilzen bedraagt net geen twee minuten. Met wat geluk hoef ik mijn verslagjes na 13 december niet langer met die dooddoener af te ronden.

Groeten,

[Trammist]

Zeer interessant, Molenbruch! Dank je wel voor dit verslag!

[groentje]

Heeft de trein misschien moeten wachten op de treinbegeleider op de bus? Het is maar een gokje, maar als het een Franstalige was, lijkt me dat de meest aannemelijke uitleg.
Bedankt voor het verslag. Ik was de man met de vraag over het GEN

[Molenbruch Y.]

Ik dacht ook al zoiets, temeer omdat de trein volgens de real-time borden al voor half acht in Tongeren klaarstond. Wel eigenaardig dat een rittijd van 1u03 voor de bus tussen Luik-G en Tongeren blijkbaar niet volstaat...

Groeten,

[groentje]

Tja, vergeet niet, dat er ook moet gestopt worden in alle stations die de trein normaal aandoet, hé. En daar verlies je toch wel veel tijd mee, vooraleer de buschauffeur zijn weg heeft gevonden naar het station, vaak door allerhande smalle wegen...